Τα ορνιθόμορφα πουλιά που επιτρέπεται το κυνήγι τους στην Ευρώπη.

Τα ορνιθόμορφα είναι πουλιά εδαφόβια, με βαρύ σώμα, κοντά και πλατειά φτερά, ενώ τα πόδια τους είναι μέτρια σε μήκος και σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα τους.
Στην τάξη αυτή ανήκουν τα φτερωτά ενδημικά πουλιά της νότιας Ευρωπης όπως η ορεινή πέρδικα, η νησιωτική πέρδικα, η πεδινή πέρδικα, ο φασιανός καθώς , το αποδημητικό ορτύκι και ο λαγοπόδης των Άλπεων. Το καθένα από τα παραπάνω πουλιά ανήκουν σε διαφορετικές οικογένειες .

Το σώμα τους είναι μέτριο σε μέγεθος και καλύπτεται από παχύ και σκληρό φτέρωμα. Φέρουν κοντό και ισχυρό ράμφος. Η ρινοθήκη (επάνω ράμφος) εξέχει από τη ραμφοθήκη (κάτω ράμφος) και στο άκρο της κυρτώνει λίγο προς τα κάτω. Αρκετά είδη φέρουν στο κεφάλι λειριά ή κάλλαια ή άλλου είδους υπερσαρκώματα, τα οποία είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένα στα αρσενικά.

Τα ορνιθόμορφα παρουσιάζουν φυλετικό διμορφισμό, δηλαδή τα αρσενικά και τα θηλυκά άτομα εμφανίζονται με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Τους αρέσει να «λούζονται» με χώμα ή άμμο, όχι όμως και με νερό. Τρέφονται με φυτικές τροφές ή καμιά φορά με μικρά ασπόνδυλα που βρίκουν σκαλίζοντας στος έδαφος. Είναι συνήθως πολυγαμικά όντα, πολλά αρσενικά ερωτοτροπούν και διαπληκτίζονται για ένα θηλυκό ή πολλά θηλυκά για ένα αρσενικό. Στα πολυγαμικά Ορνιθόμορφα η φυλετική διαφορά είναι έντονη.
Στον πρώτο περίπου χρόνο της ζωής τους είναι ώριμα να γεννήσουν. Γεννούν πολλά αυγά, τα οποία κλωσσούν συνήθως μια φορά το χρόνο. Το θηλυκό κλωσσά τα αυγά 12 ως 28 ημέρες. Οι νεοσσοί είναι ικανοί να βαδίσουν αμέσως και αναπτύσσονται μέσα σε λίγους μήνες.

Αυτά τα πουλιά είναι διάσπαρτα σε όλη την Ευρώπη και πολλά από αυτά είναι επιτρεπόμενα κυνηγετικά θηράματα πολύ αγαπητά στους Ευρωπαίου κυνηγούς .
Οι τρόποι του κυνηγιου τους είναι διαφορετικοί από κράτος σε κράτος και υπόκεινται σε διατάξεις και περιορισμούς που επίσης διαφέρουν από κράτος σε κράτος .
Μία μεγάλη κοινή συνισταμένη είναι ότι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι κυνηγοί από το άκρα της Βόρειας Ευρώπης έως τα Νότια άκρα της εξασκούν το κυνήγι αυτών των πουλιών με σκύλους δείκτες .

Νότια Ευρώπη

Genus: Alectoris
Partridge, Alectoris graeca - Chukar Partridge, Alectoris chukar
Έχει περίπου μήκος 32-35 εκατοστά, άνοιγμα φτερούγων 46-53 εκατοστά και βάρος περίπου 600-900 γραμμάρια. Τα φύλλά είναι ομοιόμορφα. Πάνω μέρος του σώματος, κεφάλι και στήθος σταχτόχρωμα. Πλευρά με εναλλασσόμενες εγκάρσιες μαύρες, καστανές και λευκές ράβδωσης. Οι παρειές και το μπροστινό τμήμα του λαιμού περιβάλλονται από μία πολύ χαρακτηριστική μαύρη λωρίδα που αρχίζει πάνω από το ράμφος και κατεβαίνει προς το λαιμό, γνωστό ως περιλαίμιο. Στο πάνω μέρος του κεφαλιού το περιλαίμιο προεκτείνεται προς τη βάση του ράμφους και σχηματίζει το λεγόμενο χαλινό.

Η ορεινή πέρδικα με τη νησιωτική πέρα από τις διαφορές στην εξάπλωση και το βιότοπο, έχει και αρκετές μορφολογικές διαφορές που μας δίνουν τη δυνατότητα να διακρίνουμε το ένα είδος από το άλλο.

•Το «χαλινό» το οποίο σχηματίζεται στη βάση του ράμφους της ορεινής, στη νησιωτική πέρδικα πέρα από σπάνιες εξαιρέσεις απουσιάζει.
•Το περιλαίμιο στην ορεινή περνάει πάνω από το μάτι ενώ στη νησιωτική το μάτι της περιβάλλεται από το περιλαίμιο.
•Τα καλυπτήρια φτερά της ωτικής χώρας στην ορεινή πέρδικα είναι γκριζωπά, ενώ στη νησιωτική πέρδικα είναι καστανόχρωμα.
•Ο λαιμός στη Γκρέκα είναι λευκός ενώ στην Τσούκαρ είναι μια απόχρωση του μπεζ.
•Οι πλευρικές γραμμές είναι 12-13 στην ορεινή ενώ στη νησιωτική είναι 8-10.
•Ο γενικός χρωματισμός της Γκρέκα είναι γκριζωπός ενώ στην Τσούκαρ είναι πιο κοκκινωπός. •Διαφορά έχει και το κελάηδημα τους.

Τροφικές συνήθειες- Η τροφή της είναι κυρίως φυτική και κατά ένα μικρό μέρος ζωική. Αποτελείται από σπόρους φυτών, γράστεων, χυμώδεις καρπούς, σκουλήκια, έντομα, σαλιγκάρια κλπ. Μαζί με την τροφή καταπίνει και χαλίκια που βοηθούν στο άλεσμα αλλά γίνεται έτσι και πρόσληψη ασβεστίου.

Συνήθειες ζευγαρώματος- Είναι ενδημικό είδος (δεν αποδημεί), είναι κοινωνικό και ζει κατά οικογενειακές ομάδες 10-15 ατόμων ενώ κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορούν να συνενωθούν δύο οι περισσότερες τέτοιες ομάδες και να φτάσουν τα 40 άτομα. Η μονογαμία το διακατέχει και τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο οι ομάδες διαλύονται και σχηματίζονται τα ζευγάρια. Οι διαφορά ανάμεσα στα 2 φύλα εντοπίζεται στον αστράγαλο των ποδιών τους, στο αρσενικό φαίνεται έντονα ο αστράγαλος ενώ στο θηλυκό καθόλου. Συνηθίζεται να ονομάζεται το αρσενικό ''Κώτσος απο την ιδιομορφία του (κότσι). Το θηλυκό φωλιάζει στο έδαφος κάτω από θάμνους ή σε κοιλότητες του εδάφους στρώνοντας ξερά φύλλα χόρτα και λίγα πούπουλα. Το Μάρτιο με Απρίλιο γεννά 10-15 αυγά και τα επωάζει 20-21 μέρες. Οι νεοσσοί βαδίζουν αμέσως και τους φροντίζουν και οι δύο γονείς. Μπορούνε να τραφούν μόνα τους αλλά συνήθως οι γονείς συμπληρώνουν την διατροφή τους.

Partridge, Alectoris Rufa
Eνδημικό είδος της Ευρώπης και παρουσιάζεται στη Νότια και Δυτική Ευρώπη (Γαλλία , Ισπανία , Πορτολαγία , Κορσική , Νότια Ιταλία και Βαλεαρίδες Νήσοι).
Ο ευρωπαικός της πληθυσμός είναι περίπου 2500000 - 5000000 ζευγάρια . Υπάρχει βέβαια μία δυσκολία στην καταμέτρηση λόγο του μεγάλου αριθμού πουλιών εκτροφής που απελευθερώνονται .
Aπό το 1960 οι άγριοι πληθυσμοί παρουσιάζουν μείωση σε όλη την έκταση εξαπλωσής της . Οι λόγοι οι γνωστοί , μεγάλη χρήση φυτοφαρμάκων , καταστροφή βιοτόπων (εγκατάλειψη καλλιεργειών, αποξηράνσεις, αναδασμοί και κυνηγετική πίεση).

Ο μεγάλος αριθμός απελευθερωμένων πουλιών ακόμη και υβριδίων απείλησε τους άγριους πληθυσμούς ορισμένων περιοχών με γενετική μόλυνση. Οι διαστάσεις της είναι σχετικά μικρές, φτάνοντας τα 32 εκατοστά.
Εχει το μέτωπο μαύρο στο χαμηλότερο μέρος και μετά άσπρο , για μία λωρίδα που εκτείνεται από τον τράχηλο και περνά από τα μάτια . Τα πάνω μέρη έχουν καστανό ανοιχτό χρώμα, με ελαφρές αποχρώσεις του στο μοβ.
Το πάνω μέρος του στήθους είναι κοκκινωπό , με πολυάριθμες μαύρες κηλίδες που εκτείνονται και στα πλάγια καθώς και στο πάνω μέρος του λαιμού.
Η κοκκινοπέρδικα προτιμά τις λοφώδεις , απότομες και ξηρές περιοχές.
Στην Ισπανία την βρίσκουμε σε όλα τα βουνά εκτός από τα βόρεια.
Μένει σε διάφορα υψόμετρα μέχρι τα 2000 μέτρα , πιο πάνω είναι δύσκολο να βρεθεί. Υπάρχει επίσης και στις Βαλεαρίδες νήσους και στους κάμπους.

Eπαναφορά Ρένος Αυτή η πέρδικα είναι τελείως μόνιμο πουλί, με την έννοια πως μένει σε σχετικά μικρό χώρο και δεν πηγαίνει μακριά για τροφή κλπ Η κοκκινοπέρδικα ανεβαίνει και στα δέντρα και το κάνει αρκετά ευχάριστα.
Μπροστά στο σκύλο αφού διανύσει μεγάλες αποστάσεις τρέχοντας για να τον κάνει να χάσει τα ίχνη της , κουρνιάζει απότομα κάπου καλυμμένη. Το κάλεσμα της είναι εύκολο και χαρακτηριστικό κερέκ- κερέκ κέρε - κε κέρε.

Λαγόπους pyrenaicus
Ένα είδος της Νοτιας Ευρώπης που όμως είναι πολύ περιορισμένο σε λίγες συγκεκριμένες μόνο περιοχές όπως την νότια οροσειρά των Αλπεων .

Eνας χιονοδρόμος κατεβαίνει απαλά την πλαγιά του βουνού , χαράσσοντας την πορεία του πάνω στο παχύ στρώμα χιονιού. Βαθιά ησυχία βασιλεύει παντού , μα ξαφνικά το χιονάτο σεντόνι μοιάζει να βουλιάζει κάτω απ' τα πόδια του ανθρώπου. Για μια στιγμή , φοβάται ότι θα γκρεμιστεί σε κάποια χαράδρα, οπότε βλέπει να τινάζεται γύρω του ένα κοπάδι υπέροχων λευκών πουλιών λαγόποδες , που απόφευγαν το κρύο, θαμμένοι κάτω απ' το χιόνι!.

Αυτό το υπέροχο αλεκτοροειδές παρουσιάζει την ιδιαιτερότητα ότι υφίσταται πολλές αλλαγές , που καθιστούν το πτέρωμα του μιμητικό του περιβάλλοντος με την εποχή. Ο λαγοπόδης των Άλπεων , τυπικός κάτοικος αρκτικών περιοχών , συναντάται στα Βόρια της Ευρώπης και στις Βρετανικές νήσους στα βόρεια. Μεμονωμένα κατάλοιπα υπάρχουν στην Ιταλία . Ο λαγόπους pyrenaicus είναι απομονωμένος στα Πυρηναία. Ο λαγοπόδης ζει στα Πυρηναία και στις Άλπεις , πάνω απ' το ανώτατο όριο της κορυφής των δέντρων , μεταξύ 2000 και 3000 μέτρα, ανάλογα με την εποχή. Πρόκειται λοιπόν για ένα θήραμα που συχνάζει σε βιότοπους μεγάλων υψομέτρων. Το καλοκαίρι παραμένει σε χιονισμένα επίπεδα. Το συναντούμε σε πετρώδη μέρη, σε παγωμένες εκτάσεις , ανάμεσα σε βράχους και σωρούς από πέτρες κατολισθήσεων, πάντα η σχεδόν σε χαράδρες προσανατολισμένες βόρεια.
To βάρος του κυμαίνεται από 350-700 γρ. To χειμώνα , παραμένει σε μια περιορισμένη περιοχή , αποφεύγοντας τον άνεμο και το κρύο, βρίσκοντας καταφύγιο σε μικρά κοπάδια , πίσω από κάποιο βράχο η στο εσωτερικό από ατομικές στοές που σκάβει

Βορεια Ευρώπη

Σκωτσέζικος αγριόγαλος - (Grouse) Lagopus lagopus scoticus
O αγριόγαλος είναι το εθνικό θήραμα της μεγάλης Βρετανίας . Πρόκειται για λαγοπόδη που συγγενεύει με το Γαλλικό, ο οποίος διατηρεί το ίδιο πτέρωμα όλη τη χρονιά εξαιτίας της γεωγραφικής απομόνωσης του. Το πουλί πραγματικά είναι περιορισμένο στα Βρετανικά νησιά, που έχουν ήπιο και υγρό κλίμα.

H τοπική ράτσα Lagopus lagopus hibemius, εμφανίζεται στην Ιρλανδία. Το χειμωνιάτικο πτέρωμα του αρσενικού και θηλυκού είναι ίδιο , καφεκόκκινο με μαύρες ρίγες. Τα πόδια του είναι λευκά . Το θηλυκό έχει πιο φωτεινά χρώματα στο πτέρωμα του , το καλοκαίρι. Το αρσενικό , σ' όλη την περίοδο έχει μια πτυχή κόκκινη , πολύ ορατή , πάνω από το κάθε μάτι. Ο αγριόγαλος δεν έχει ποτέ άσπρο χρώμα στο πτέρωμα του. Το πεταγμά του μοάζει με αυτό της γκρίζας πέρδικας, όπυ εναλλάσονται σειρές από χτυπήματα των φτερών , κοφτά και γρήγορα , με μακριές ύστερα απλωσιές, σαν το πουλί να γλιστρά. Μπορεί έτσι να καλύψει μεγάλες αποστάσεις 2-3 χιλιόμετρα χωρίς κόπο.

Τον συναντάμε σε εδάφη από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι υψόμετρο 1000 μέτρων, αποκλειστικά σε βαλτώδεις περιοχές , απο τις οποίες εξαρτά την ύπαρξη του . Εκεί φωλιάζει , εκεί αναζητεί την τροφή του που αποτελείται απο φύλλα, λουλούδια και βλαστάρια φυτών. Αυτή η εξειδίκευση εξηγεί τις αποτυχίες που σημειώνονται κάθε φορά που γίνονται προσπάθειες εισαγωγής του είδους στην Ευρώπη ( Γαλλία ιδιαίτερα) και σε τοποθεσίες όπου τα ρείκια κι οι βάλτοι δεν είναι σε αφθονία. Στην Μ Βρετανία (συγκεκριμένα στην Σκωτία) αυτοί οι βάλτοι είναι τεχνητές τοποθεσίες που δημιουργήθηκαν απο την υπερβολική βοσκή, την υλοτομία και τις πυρκαγιές.

Σήμερα διατηρούνται ταχτικά καψίματα χόρτου για να συντηρηθούν οι πληθυσμοί των αγριόγαλων , ενός θηράματος που πολύ το αγαπούν και εκτιμούν. Υπάρχουν διακυμάνσεις στα ποσοστά αναπαραγωγής , ανάλογα με την χρονιά , που οφείλονται στην πιότητα τροφής την άνοιξη και στις κλιματολογικές συνθήκες . Μόνο μετά τον Ιούνη μπορούμε να μάθουμε με σχετική ακρίβεια τον αριθμό του πληθυσμού που θα υπάρχει με την έναρξη του κυνηγιού, σε σχέση με την υπολογιζόμενη παραγωγή νεαρών πουλιών.

Lagopus Lagopus - Willow Grouse
Είναι ένα είδος λαγόποδα , λίγο πιο μεγάλο από τον άλλο (Άλπεων). Ζει στα Βόρεια της Ευρώπης και στα Σκανδιναβικά κράτη συνυπάρχουν και τα δύο είδη.
Τα χαρακτηριστικά του, η βιολογία του και η γενικώς όλη η ζωή του , είναι ίδια με των Άλπεων που περιγράφω πιο πάνω. Και αυτό αλλάζει πτέρωμα , ανάλογα την εποχή.
Παρατηρήστε ότι η μητέρα Φύση φροντίζει τα πλάσματα της και τα τρία είδη παίρνουν τον μιμητικό χρωματισμό αναλόγως του βιότοπου που ζουν. Το κόκκινο Grouse, κόκκινο χρώμα μόνο επειδή ζει στα ρείκια (κόκκινα), το άλλο άσπρο-κόκκινο και αυτό που ζει σε βράχους , άσπρο μαύρο !
Χαρακτηριστική διαφορά , ότι αυτός φέρει την κόκκινη πτυχή πάνω από το μάτι , ενώ των Άλπεων όχι. Επίσης το μέγεθος του είναι πιο μεγάλο.

Κυνηγετικές διαφορές - ομοιότητες .

Ελπίζω να μην ξέχασα κάτι και να σας έδωσα μια μικρή ιδέα για την ύπαρξη αυτών των υπέροχων ενδημικών θηραμάτων της Ευρώπης κάποια από τα οποία είχα την τύχη να “γευτώ” προσωπικά το κυνήγι τους .

Η προσωπική άποψη που διαμορφώθηκε από αυτές τις εμπειρίες είναι ότι λίγο πολύ το κυνήγι τους μοιάζει για το κυνηγό που το εξασκεί με σκύλους δείκτες σε πολλά σημεία είτε αυτό γίνεται στον Βορρά είτε στον Νότο της Ευρώπης και αυτό οφείλεται ότι πάλι λιγο πολύ αυτά τα είδη τόσο όμοια άλλα και τόσο διαφορετικά μαζί έχουν μεγάλες ομοιότητες στη συμπεριφορά τους .
Επίσης και τα ενδιαιτήματα τους (βιότοποι που ζουν ) μοιάζουν αρκετά αν και υπάρχουν διαφορές από μέρος σε μέρος .

Η πιο μεγάλη και αισθητή διαφορά είναι οι διαφορετικές θερμοκρασίες που επικρατούν στον Βορρά και στον Νότο της Ευρώπης , εδώ η διαφορά είναι τεράστια και καθορίζει ανάλογα πλήρως την εξάσκηση του κυνηγίου όπως και την εργασία του σκύλου δείκτη.
Άλλο πράγμα είναι να τα κυνηγάς με ηλιοφάνεια και 30-35 βαθμούς κελσίου θερμοκρασία και άλλο είναι να τα κυνηγάς σε 10-15 βαθμούς Κελσίου έστω με ηλιοφάνεια τους μήνες Σεπτέμβρη – Οκτώβρη.

Επίσης τα αναρτημένα βίντεο βοηθούν νομίζω να κατανοήσουμε ομοιότητες και διαφορές που υπάρχουν στο κυνήγι κάποιων από τα ορνιθόμορφα πουλιά που επιτρέπεται το κυνήγι τους στην Ευρώπη.

Διαμόρφωση gpeppas

Πηγή : www.gpeppas.gr