ΕΔΩ : Ηλεκτρονικό βιβλίο για τις Πρώτες βοήθειες από τον Ε.Ε .Σ ΕΔΩ : Ταξινόμηση επείγοντων περιστατικών

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΤΩΝ ΑΚΡΩΝ (ΧΕΡΙΑ - ΠΟΔΙΑ) Βάζουμε τον ασθενή ύπτια χωρίς μαξιλάρι για να κυκλοφορεί το αίμα και στο κεφάλι. Πιέζουμε με πολλές γάζες το σημείο που αιμορραγεί δυνατά (χωρίς να αλλάζουμε τις γάζες) και δένουμε πιεστικά με ελαστικό επίδεσμο. Εάν ο ασθενής δεν έχει διακομιστεί στο νοσοκομείο σε μια ώρα τότε η περίδεση ξεσφίγγεται για 1-2 λεπτά να κυκλοφορήσει το αίμα, και ξανασφίγγεται. ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ ΚΕΦΑΛΗΣ Τα τραύματα του τριχωτού της κεφαλής είναι πολύ αιματηρά. Εδώ κάνουμε πιεστική επίδεση και διακομίζουμε τον τραυματία στο νοσοκομείο για συρραφή του τραύματος. Εάν η αιμορραγία είναι ενδοεγκεφαλική, βάζουμε τον ασθενή ύπτια με το κεφάλι, ελαφρά ανασηκωμένο (για διευκόλυνση της φλεβικής κυκλοφορίας) και τον μεταφέρουμε στο νοσοκομείο. ΡΙΝΟΡΡΑΓΙΑ Βάζουμε το κεφάλι του ασθενή με μικρή κλίση προς τα πίσω (όχι μεγάλη γιατί υπάρχει κίνδυνος εισροφήσεως από αίμα). Πιέζουμε τη βάση της μύτης και κλείνουμε τα ρουθούνια με βαμβάκι, βρεγμένο σε οξυζενέ. Το βαμβάκι δεν πρέπει να μένει στα ρουθούνια της μύτης πάνω από 48 ώρες γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης. (Μέχρι να σταματήσει ν' αναπνέει από το στόμα). ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΥΛΑ ΜΕΤΑ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΔΟΝΤΙΟΥ Αιτία στις αιμορραγίες αυτές είναι η εξαγωγή δοντιού . Κάνουμε πλύσεις με οξυζενέ (μια κουταλιά οξυζενέ σε ένα ποτήρι νερό) και πιέζουμε πάνω στην πληγή με αποστειρωμένη γάζα. Aιμόπτυση Είναι αιμορραγία από το στόμα. Εδώ δίνουμε κρύα ποτά και διακομίζουμε τον ασθενή στο νοσοκομείο. Aιματέμεση Είναι η αιμορραγία από το πεπτικό σύστημα (κυρίως στομάχι). Ακινητοποιούμε τον ασθενή και τον διακομίζουμε στο νοσοκομείο αφού προηγουμένως διακόψουμε κάθε χορήγηση τροφής ή ποτού από το στόμα. ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΟΙΛΙΑΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΚΟΙΛΙΑΣ Μπορεί να γίνει από κλωτσιά ή τροχαίο ατύχημα. Τοποθετούμε τον ασθενή ύπτια και βάζουμε παγοκύστη . Τον μεταφέρουμε στο νοσοκομείο. Απαγορεύονται τα παυσίπονα. ΤΡΑΥΜΑΤΑ Καταρχήν βάζουμε απολυμαντικό π.χ. ΒΕΤΑDINE ή ιώδιο και επιδένουμε καθαρά. Αλλαγές γίνονται κάθε 2-3 μέρες. Αν το τραύμα δεν κλείσει σε 4-5 μέρες πηγαίνουμε στο γιατρό. Φυσαλίδες Είναι το φούσκωμα της επιδερμίδας τοπικά και η συλλογή υγρού υποδερμικά. Το αίτιο είναι η συχνή τριβή π.χ. παπούτσια, βραστό νερό κ.λ.π. 1) Διάνοιξη της φυσαλίδας με τρύπημα στη βάση της. 2) Αδειάζουμε το υγρό που περιέχει. 3) Απολυμαίνουμε με Μερκουροχρώμ (κόκκινο ιώδιο). 4) Επιδένουμε με αποστειρωμένη γάζα. Διάστρεμμα Είναι η χαλάρωση ή μικρή ρήξη των συνδέσμων μιας άρθρωσης. 1) Ακινητοποίηση της άρθρωσης. 2) Ψυχρά επιθέματα. 3) Αναρροπή θέση (σηκώνουμε το μέλος ψηλά). 4) Νάρθηκας για 2-3 εβδομάδες. ΕΞΑΡΘΡΩΜΑ Είναι η αλλαγή θέσης της άρθρωσης μετά από επίδραση εξωτερικής βίας. 1) Ακινητοποίηση του ασθενή στη θέση που βρίσκεται. 2) Παυσίπονα. 3) Μεταφορά στο νοσοκομείο. Να μη γίνει προσπάθεια ανατάξεως από άτομα που δεν γνωρίζουν, γιατί υπάρχει κίνδυνος κατάγματος. ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ Είναι η λύση της συνέχειας ενός οστού. Α' Βοήθειες είναι η πρόχειρη ακινητοποίηση και η διακομιδή στο νοσοκομείο. Η ακινητοποίηση μπορεί να γίνει με πρόχειρα μέσα π.χ. ξύλο-ρούχα. ΕΛΕΓΧΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ Ασφυξία Αυτό συμβαίνει από οποιαδήποτε αιτία που εμποδίζει τον οργανισμό να προσλάβει οξυγόνο. 1) Τοποθετούμε τον ασθενή ύπτια με το κεφάλι στα πλάγια και τράβηγμα της γλώσσας έξω. 2) Τεχνητή αναπνοή. α) Ασθενής σε ύπτια θέση, β) Ανασήκωση της κεφαλής και ταυτόχρονη έκταση του αυχένα, γ) Πίεση του σαγονιού για διάνοιξη του στόματος, δ) Τοποθέτηση του στόματος μας στο στόμα του ασθενούς. ( Φυσάμε με δύναμη αφού κλείσουμε τη μύτη), ε) Απομακρυνόμαστε στη φάση της εκπνοής και ξαναρχίζουμε από την αρχή. ΠΝΙΓΜΟΣ ΑΠΟ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΝΕΡΟ Είναι η είσοδος υγρού στους πνεύμονες που προκαλεί ασφυξία και καρδιακή ανακοπή. 1) Πλησιάζουμε τον πνιγόμενο από πίσω. 2) Τον πιάνουμε από πίσω από τα μαλλιά. 3) Τον τραβάμε έξω από το νερό, αφαιρούμε το νερό από τον πνεύμονα. 4) Τεχνητή αναπνοή. 5) Καρδιακές μαλάξεις. 6) Διακομιδή στο νοσοκομείο. ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ Εντοπίζεται πίσω από το στέρνο και δίνει αντανακλάσεις προς το λαιμό, τη πλάτη, το χέρι. 1) Βάζουμε τον ασθενή ύπτια. 2) Χαλάρωση ρούχων π.χ. γραβάτα. 3) Ελαφρό σκέπασμα. 4) Δεν δίνουμε υγρά. 5) Διακομιδή στο πλησιέστερο νοσοκομείο. ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ Είναι η ξαφνική διακοπή της λειτουργίας της καρδιάς και έχουμε περιθώριο να δράσουμε 3 'λεπτά. 1) Τοποθέτηση ασθενούς στο πάτωμα. 2) Ανύψωση ποδιών. 3) Τεχνητή αναπνοή και μαλάξεις. Η συχνότητα είναι τρεις αναπνοές για κάθε 10 μαλάξεις. ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Τα εγκαύματα διαιρούνται σε τρεις βαθμούς αναλόγως της κλινικής εικόνας που παρουσιάζουν. Α' Βαθμού: Τοπική ερυθρότητα της περιοχής. Β' Βαθμού: Σχηματισμός φυσαλίδων. Γ' Βαθμού: Νέκρωση της περιοχής. Σε μικρά εγκαύματα χρησιμοποιούμε Βαζελινούχες γάζες και παυσίπονα για τον πόνο. Επίσης χορηγούμε υγρά (2 Κ§ ημερησίως) και αλάτι στο νερό. Σε μεγάλα εγκαύματα καλύπτουμε με κουβέρτα τον ασθενή και τον διακομίζουμε στο νοσοκομείο. ΧΗΜΙΚΟ ΕΓΚΑΥΜΑ Γίνεται από υγρά και κυρίως από οξέα. Ως αντίδοτο χρησιμοποιούμε αλκαλικά (π.χ. κοινή σόδα). Πριν την χρησιμοποίηση του αντίδοτου γίνεται καλή έκπλυση με νερό. Για τα μάτια γίνεται έκπλυση με φυσιολογικό ορό ή χαμομήλι. ΦΩΤΟΠΛΗΞΙΑ Είναι έγκαυμα των οφθαλμών και του δέρματος με κύριο αίτιο την Οξυγονοκόλληση. 1) Κατάκλιση. 2) Ψυχρά επιθέματα (χαμομήλι). 3) Κάλυψη των οφθαλμών για σκοτεινό περιβάλλον . ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑ Παρουσιάζεται επί αυξήσεως της θερμοκρασίας σε κλειστούς χώρους ή ακόμη και ταυ περιβάλλοντος π. χ . καύσωνας. 1) Τοποθέτηση ασθενούς υπτίως σε σκιερό και δροσερό μέρος. 2) Αφαίρεση των ρούχων. 3) Επικάλυψη με κρύα σεντόνια. 4) Ελαφρές εντριβές από την περιφέρεια προς την καρδιά. 5) Υγρά από το στόμα με αλάτι. ΚΡΥΟΠΛΗΞΙΑ Είναι η μακροχρόνια έκθεση στο ψύχος. Η επαναθέρμανση πρέπει να γίνει αργά και προοδευτικά. 1) Τεχνητή αναπνοή. 2) Μεταφορά σε ζεστό μέρος. 3) Δεν αλλάζουμε ρούχα ακόμη. 4) Θερμοφόρες. 5) Αφαίρεση ρούχων . 6) Ζεστά ποτά, όχι οινοπνευματώδη. ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ Είναι η επαφή του ανθρώπινου σώματος με το ηλεκτρικό ρεύμα. 1) Διακοπή παροχής ρεύματος. 2) Απομάκρυνση ασθενούς από το ρεύμα με ουδέτερο υλικό (π.χ. ξύλο). 3) Τεχνητή αναπνοή. 4) Καρδιακές μαλάξεις. Εισαγωγή στο νοσοκομείο για παρακολούθηση γιατί απορυθμίζεται η λειτουργία της καρδιάς. ΝΑΥΤΙΑ Παρουσιάζεται σε ευπαθή άτομα μετά από συνεχή κίνηση (π.χ. πλοίο, αεροπλάνο κ.λ.π.). 1) Βάζουμε τον ασθενή ύπτια. 2) Του συστήνουνε να μη περιφέρει το βλέμμα του και να το έχει προσηλωμένο σε ένα σημείο. 3) Να παίρνει βαθιές εισπνοές από το στόμα και να εκπνέει από τη μύτη. 4) Προτού να ταξιδεύει να μην πιει πολλά υγρά και να τρώει κάτι ελαφρύ. Δηλητηριάσεις Είναι η είσοδος στον οργανισμό φυσικών υγρών , στερεών ή αερίων που διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Η κρισιμότητα τους εξαρτάται από την ποσότητα και όχι από την ποιότητα. ΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ Οι συνηθέστερες οφείλονται: α) στις σαλμονέλες (ψάρια-κρέατα), β) στο κλωστηρίδειο της αλλαντιάσεως το οποίο διπλασιάζεται στις κονσέρβες που δεν υπάρχει οξυγόνο. 1) Πλύση στομάχου. 2) Πρόκληση εμετού. 3) Χορήγηση αντίδοτου. ΣΑΛΜΟΝΕΛΩΣΕΙΣ - ΤΥΦΟΣ Παρουσιάζει οξεία γαστρεντερίτιδα με πυρετό 38°-40°. 1) Χορήγηση ζωικού άνθρακα. 2) Πλύση στομάχου. 3) Εμετός. 4) Αλάτι. ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΕΙΔΗ ΚΑθΑΡΙΣΜΟΥ ΣΠΙΤΙΩΝ Όταν έρχονται σε επαφή με το δέρμα προκαλούν τοπικούς ερεθισμούς, ενώ η λήψη τους από το στόμα προκαλεί δηλητηριάσεις. 1) Νερό ή γάλα και πρόκληση εμετού. 2) Μετάβαση στο νοσοκομείο. ΑΛΚΟΟΛ Α' Βοήθειες: 1) Πρόκληση εμετού (Χλιαρό νερό ή σαπούνι). 2) Δυνατός καφές. 3) Οξυγόνο. 4) Τεχνητή αναπνοή. Η θανατηφόρος δόση σε άτομο 70 κιλών είναι 400§γ καθαρού αλκοόλ. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΖΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΤΟΜΑ Ή ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ σφήκες — μέλισσες 1) Αφαιρούμε το κεντρί χωρίς να το σπάσουμε. 2) Ζεστές κομπρέσες. 3) Αντισταμινική αλοιφή. 4) Κορτιζονούχες αλοιφές. σκορπιοί 1) Σχίσιμο και απομύζηση των πληγών . 2) Πάγος. 3) Αντίδοτο είναι η εργοταμίνη. ΦΙΔΙΑ 1) Κατάκλιση ασθενούς. 2) Ελαστικός επίδεσμος μεταξύ πληγής και ρίζας του σκε'λους. 3) Τομή δέρματος. 4) Αφαίρεση αίματος (μεγάλη ποσότητα). 5) Καυτηριασμός τραύματος. 6) Ορός. 7) Ζεστά ροφήματα. 8) Θερμοφόρες. Τσούχτρες - θαλασσινά 1) Καλή έκπλυση. 2) Όχι τρίψιμο με τα χέρια. 3) Αμμωνία. 4) Κορτιζόνη. ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΫΠΝΙΑ Παρουσιάζεται σε άτομα με ψυχολογικά προβλήματα και σε άτομα με πνευματική υπερκόπωση. Υστερία 1) Πίεση θηλής αυτιών. 2) Χαστούκι. Ο ισχυρός πόνος επαναφέρει τους πάσχοντες. ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ Είναι η απώλεια αισθήσεως από στιγμιαία έλλειψη αίματος στον εγκέφαλο. 1) Τοποθέτηση ασθενούς υπτίως. 2) Ανασήκωμα των ποδιών . 3) Χαλάρωση γραβάτας. 4) Αμμωνία ή κολόνια 5) Ζεστός καφές ή τσάι 6) Ανάπαυση μετά την λιποθυμία. ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Συνήθως οφείλεται σε αιμορραγία από ρήξη αγγείου, από θρόμβωση ή εμβολή ή και μετά από κρανιοεγκεφαλική κάκωση. Τοποθέτηση του κεφαλιού του πάσχοντος ψηλότερα από το υπόλοιπο σώμα (μισοκαθισμένος) . Τοποθέτηση κρύου επιθέματος ή παγοκύστης στο κεφάλι. Πρόκληση εμετού. Διακομιδή του αρρώστου στο νοσοκομείο. Απαγορεύονται τα υπνωτικά, ηρεμιστικά φάρμακα χωρίς εντολή γιατρού. ΚΩΛΙΚΟΣ (ΓΕΝΙΚΑ) Σαν κωλικός χαρακτηρίζεται ο οξύτατος πόνος που προέρχεται από σπασμό κοίλου σπλάχνου, τραυματισμό ή αιφνίδιο ερεθισμό. Χορηγούνται σπασμολυτικά σε συνδυασμό με αναλγητικά φάρμακα. Τοποθέτηση του αρρώστου σε θέση κάμψης. Τοποθετούμε θερμό επίθεμα (θερμοφόρα ή ζεστή κεραμίδα ή τούβλο τυλιγμένο με ύφασμα Προσοχή χρειάζεται αν ο κωλικός είναι στην κοιλιά, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι δεν υπάρχει διάτρηση ή αιμορραγία ή περιτονίτιδα (π.χ. οξεία σκωληκοειδίτιδα). ΓΑΣΤΡΙΚΟΣ ΚΩΛΙΚΟΣ Παρουσιάζονται κράμπες στο στομάχι, αίσθημα πίεσης στην κοιλία, χλωμό πρόσωπο και εφίδρωση. Προκαλούμε εμετό με ζεστό νερό και αλάτι ή με χαμομήλι και λίγη σόδα ή ερεθίζοντας του τον οισοφάγο. Δίνουμε λάβδανο. Το διαιτολόγιο μετά θα πρέπει να είναι ελαφρύ και αυτό ώσπου να επανέλθει σιγά σιγά στο κανονικό. Σκωληκοειδίτιδα Όταν πάθει κρίση σκωληκοειδίτιδας τοποθετούμε παγοκύστη στην κοιλιά. Τον διακομίζουμε στο νοσοκομείο. Αποφεύγουμε τα υγρά και τα παυσίπονα για να μην καλύψουν τα συμπτώματα. ΜΥΪΚΗ ΚΡΑΜΠΑ Είναι η απότομη και επώδυνη συστολή ενός μυός, συνήθως συμβαίνει κατά την διάρκεια βαριάς σωματικής άσκησης (π.χ. κολύμβησης). ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Διατείνουμε (τεντώνουμε)τον μυ που έπαθε την κράμπα. Σε διάταση όπως βρίσκεται πιέζουμε τον μυ δυνατά στο πιο επώδυνο σημείο τουλάχιστον για δέκα δευτερόλεπτα (10"). Τοποθετούμε θερμό επίθεμα ή κάνουμε ζεστό μπάνιο ή κάνουμε μασάζ με θερμαντική αλοιφή. ΚΕΡΑΥΝΟΠΛΗΞΙΑ Μόλις ο κεραυνός χτυπήσει κάποιον: - Τον απομακρύνουμε από τον τόπο που έπεσε ο κεραυνός γιατί μπορεί να ξαναπέσει στο ίδιο σημείο πάλι. Ξαπλώνουμε οριζόντια τον κεραυνόπληκτο απ' ευθείας στο έδαφος, του χαλαρώνουμε τα ρούχα και αφαιρούμε τα υποδήματα του. Προσπαθούμε να του επαναφέρουμε τις αισθήσεις, δοκιμάζοντας εντριβές και ράντισμα νερού στο πρόσωπο. Αν δεν συνέλθει πρέπει αμέσως να εφαρμόσουμε το φιλί της ζωής στόμα με στόμα, και την καρδιακή ανάληψη (μαλάξεις). ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΡΕΤΕ ΤΟΝ ΣΦΥΓΜΟ Με τις άκρες των δακτύλων {δείκτη, μέσου και παράμεσου ) και ποτέ με τον αντίχειρα - Τα τοποθετούμε από την εσωτερική πλευρά του πήχη από την μεριά του αντίχειρα. Λίγο πιο κεντρικά από το κοκαλάκι που εξέχει στον καρπό και λίγο προς το μέσο προς τους τένοντες. Πιέζουμε σταθερά τόσο όσο να αισθανθούμε το σφυγμό, όχι όμως τόσο πολΰ ώστε να τον σταματήσουμε. Ελέγχουμε τον αριθμό των σφίξεων ανά λεπτό, την ένταση και την κανονικότητα τους. 0 φυσιολογικός αριθμός σφίξεων ανά λεπτό σε ενήλικους σε ηρεμία είναι 60 έως 90 και όσο πιο γυμνασμένος είναι κάποιος τόσο πιο μικρό αριθμό σφίξεων έχει. Ενώ στα βρέφη είναι 120 σφυγμοί ανά λεπτό ώσπου να ενηλικιωθούν . ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ Συνήθως γίνεται μετά από ισχυρό χτύπημα, τα σημάδια που θα μας κάνουν να ανησυχήσουμε θα είναι: Εμετός χρώματος ίδιο με του καφέ, βήχει και τα πτύελα περιέχουν αίμα, τα κόπρανα του είναι μαύρα με αίμα, είναι ωχρός με ψυχρό γλοιώδες δέρμα, έχει γρήγορο και αδύνατο σφυγμό, τον κατέχει ανησυχία, αισθάνεται φόβο, έχει ελαφρύ πονοκέφαλο και νοητική σύγχυση. Δίψα. Τότε θα πρέπει να κάνουμε τα εξής: Διατηρούμε ανοιχτούς τους αεραγωγούς, και αν χρειάζεται κάνουμε αναπνευστική ανάκτηση (τεχνική αναπνοή). Ξαπλώνουμε τον άρρωστο. Σηκώνουμε τα πόδια του εκτός κι αν είναι λιπόθυμος ή έχει σοβαρούς τραυματισμούς στο κεφάλι και στην σπονδυλική στήλη. Οπότε τον τοποθετούμε σε πλάγια κατάκλιση με το κεφάλι σε ελαφρά έκταση για να προλάβουμε το σοκ ή τον εμετό. Αν υπάρχει πρόβλημα στην αναπνοή ανασηκώνουμε το κεφάλι του και τους ώμους του ελαφρά, (για να διατηρηθούν οι αεραγωγοί ανοιχτοί). Αν αυξηθεί ο πόνος χαμηλώνουμε τα πόδια. Τον κρατούμε ζεστό και αναπαυτικά. Ζητάμε ιατρική βοήθεια. Σπασμοί Οι σπασμοί συνήθως οφείλονται σε επιληψία. Δεν είναι τίποτα το επικίνδυνο και με ιατρική βοήθεια μπορεί να προληφθούν ή να περιορίσουν την συχνότητα τους. Ο μόνος κίνδυνος που υπάρχει είναι αν συμβούν καθώς το άτομο οδηγεί ή αν χτυπήσει όπως πέφτει στο πάτωμα . - Για να μην χτυπήσει ο ασθενής θα πρέπει να έχει ελεύθερο χώρο και τίποτα να μη του εμποδίσει τις κινήσεις του γιατί μπορεί να τραυματιστεί. Δεν υπάρχει ο κίνδυνος να δαγκώσει την γλώσσα του και γι' αυτό δεν είναι απαραίτητο να βάλουμε μαντήλι στο στόμα του και ιδιαίτερα απαγορεύεται η τοποθέτηση του χεριού μας στο στόμα του γιατί το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να πονέσει το χέρι μας. Συνήθως μετά τους σπασμούς ο άρρωστος χάνει τις αισθήσεις του. Τότε πρέπει να τον γυρίσουμε πλάγια με ανυψωμένο το κεφάλι του σε μικρή έκταση ώστε να είναι ελεύθερη η αναπνευστική οδός και ν' αποφευχθεί ο εμετός, όταν συνέλθει πρέπει να μείνει ήρεμος και ήσυχος για ένα χρονικό διάστημα. ΕΠΑΝΩ-UP