Ποιοι ενοχλούν την άγρια πανίδα!!!
Αλεξάνδρου Ι Παπη Γεωπόνου-Ιχθυολόγου Επιστημονικού Σ ΚΣΕ
ΚΥΝΗΓΙ Ψάρεμα Ελεύθερος Τύπος
Για το ζήτημα της όχλησης των πουλιών, λόγω των δραστηριοτήτων του ανθρώπου, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και ίο κυνήγι, έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έρευνες και εργασίες που αφορούν τόσο σε είδη που ανήκουν στα θηρεύσιμα όσο και σε είδη μη θηρεύσιμα. Σε μια πρόσφατη εργασία των Βοοs et. al .(2002) γίνεται μια πλήρης βιβλιογραφική ανασκόπηση παρουσιάζοντας ία αποτελέσματα που έχουν προκύψει από πολλές εργασίες και μελέτες της επίδρασης της όχλησης σε υδρόβια πτηνά (πρασινοκέφαλη, κύκνος κ.λπ.) αλλά και σε άλλα είδη (κοινό σπουργίτι κ.λπ.).
Έχει μελετηθεί η επίδραση της σε διάφορα κρίσιμα στάδια της βιολογίας των πουλιών ως ενέργεια που δαπανάται από τα πουλιά για την πτήση λόγω όχλησης, η δυνατότητα αναπλήρωσα αυτής της ενέργειας μέσω των διαθεσίμων τροφής και ο χρόνος που απαιτείται για να αναπληρωθεί, η αντίδραση των λειτουργιών της φυσιολογίας των πουλιών στην όχληση κ.λπ.
Μερικά πολύ χρήσιμα συμπεράσματα είναι:
• Η επίδραση της όχλησης έχει διαφορετική σημασία ανάλογα με την εποχή που συμβαίνει. Έτσι, οι τουριστικές δραστηριότητες και τα σπορ στο νερό έχουν ιδιαίτερα σημαντική και άμεση επίδραση κατά την περίοδο αναπαραγωγής των πουλιών αποφέροντας μια μείωση στην αναπαραγωγική επιτυχία τους (Βurger 1991, Fοχ & Μadsen1997). • Για τα υδρόβια είδη η απόσταση την οποία διανύουν λόγω όχλησης από βάρκα με μηχανή είναι 6 φορές μεγαλύτερη από αυτή που διανύουν λόγω όχλησης από κινητές θέσεις κυνηγίου (100 μ.) (Μadsen 1998α).
• Γενικά τα πουλιά αντιδρούν σε |πυροβολισμό που συμβαίνει σε
απόσταση μικρότερη των 80 μέτρων (Van den Tempel 1992, αναφορά στούς Fox & Madsen 1997). Αυτό σημαίνει ότι τα πουλιά είναι πιο ευαίσθητα και οχλούνται περισσότερο από μια μηχανοκίνητη βάρκα παρά από τη δραστηριότητα των κυνηγών.
Μεταξύ των ανθρωπογενών
οχλήσεων τα αεροπλάνα, οι μοτοσικλέτες και τα σκάφη έχουν μια
γενική επίδραση στο θέμα της διάρκειας της πτήσης και του αριθμού
των πτηνών που οχλούνται μεγαλύτερη από αυτή που προκαλείται από το κυνήγι από σταθερές θέσεις στην ακτή (
Riddington 1996).
Εντός μιας ομάδας πουλιών
που αναπαύονται και θα οχληθούν τα πουλιά που θα αντιδράσουν πιο έντονα και πρώτα στην
όχληση είναι αυτά που βρίσκονται
σε καλύτερη φυσική κατάσταση
(Platteeuw et al 1997).
•Σε οχλήσεις ξαφνικές μικρής χρονικής διάρκειας (πυροβολισμός) τα πουλιά αντιδρούν αλλά επανέρχονται στο ίδιο σημείο έπειτα από χρονικό διάστημα μερικών λεπτών σε αντίθεση με την περίπτωση της διαρκούς όχλησης που τα πουλιά προτιμούν να μετακινηθούν σε ένα άλλο σημείο (Βelanger & Bedard1990).
Γενικά, ανάλογα με το ερέθισμα η ενέργεια που δαπανάται για
τις εντονότερες και συχνότερες οχλήσεις (2,5 φορές την ώρα, για 10
ώρες την ημέρα και με το μέγιστο χρόνο πτήσης αποφυγής των 2 λεπτών) αντιπροσωπεύει λιγότερο
του 26% της ενέργειας που λαμβάνει ημερησίως [αναφορές για
δύο τάξεις (βαδιστικά, περιστερο-ειδή) και έξι οικογένειες (μπεκάτσες,
παρυδάτια, πάπιες - χήνες, τσιχλοειδή, καλημάνα, σιταρίθρα)
(Νorberg 1996, ΚRiddington 1996)].
Για μια μέση όχληση της 1 διατάραξης την ώρα με πτήση αποφυγής λιγότερη των 2 λεπτών η ενέργεια που απαιτείται είναι λιγότερη από το 12% της ημερήσιας
προσλαμβανόμενης ανεξαρτήτως είδους. Το ποσό αυτό είναι ίσο με την ποσότητα ενέργειας που απαιτεί ένα πτηνό να προσλάβει ημερησίως για τη θερμορύθμιση του
σώματος τους σε μια αύξηση της ταχύτητας του ανέμου των 2 μέτρων
το δευτερόλεπτο.
Υπολογίστηκε ότι κατά μέσο όρο μια πάπια 2 κιλών, πετώντας 30 λεπτά την ημέρα (δηλαδή 1,5 όχληση την ώρα και διάρκεια πτήσης αποφυγής 2 λεπτά ανά όχληση) αντεπεξέρχεται με διατροφή 30 λεπτών επιπλέον σε σχέση με
την περίπτωση μη όχλησης (Bryant & Westerterp1980 αναφορά στους
Κlasing, 1998 & Norberg 1996).
Ωστόσο ο χρόνος αυτός μπορεί να μειωθεί έως και 8 φορές ανάλογα
με το είδος της τροφής που θα λάβει το πτηνό (Lannchon Aubrais1992) και όπως αναφέρουν οι Watmouth (1983) (αναφορά στους Madsen – Fox 1995) και Belanger & Bedard (1990) είδη όπως η χιονόχηνα και η πρασινοκέφαλη μπορούν να αντισταθμίσουν αυτή την ενέργεια πολύ εύκολα. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι κάποια είδη αλλάζουν το διαιτολόγιο τους με πιο περιεκτικά σε ενέργεια είδη τροφής
και αντισταθμίζουν την ενέργεια αυτή την ίδια μέρα (Swennen et al 1989).
Λόγω του απρόβλεπτου της διαθεσιμότητας της τροφής τα πουλιά δημιουργούν περισσότερα ενεργειακά αποθέματα με σκοπό να προβλέψουν μια υποθετική έλλειψη τροφής τις επόμενες μέρες.
Αυτό καθορίζεται από ένα μηχανισμό δράσης της ορμόνης κορτικοστερόνης, η οποία παράγεται σε
καταστάσεις στρες (Astheimer et al 1992). Η όχληση ως παράγοντας στρες μπορεί να θεωρηθεί ότι προωθεί μέσω της παραγωγής της κορτικο-στερόνης την αύξηση της τροφοληψίας ακόμη και πριν από την προ-μεταναστευτική περίοδο.
• Τα διάφορα είδη πτηνών (υδρόβια αλλά και άλλα είδη όπως το κοινό σπουργίτι) επιδεικνύουν στρατηγικές προσαρμογής της τροφοληψίας, διατροφή το βράδυ ή αντίστροφα, ώστε να καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες τους (Tamisier 1976, Belager & Belard 1989, Goss- Gustard 1993).
Για παράδειγμα, η πρασινοκέφαλη, όπου η κατανάλωση 40 γραμμαρίων σπόρων καλαμποκιού που μπορεί να καταναλωθεί σε διάστημα 20 - 50 λεπτών ικανοποιεί το 50% των ημερήσιων αναγκών της σε ενέργεια (Lanchon Aubrai 1992).
Με δεδομένο λοιπόν ότι η εντονότερη όχληση απαιτεί λιγότερο του 25% των ημερήσιων αναγκών σε ενέργεια, αυτή μπορεί να αντισταθμιστεί με λήψη τροφής μέσα σε 10 -25 λεπτά (ΚRiddington 1996). • Οι Stock & Ηofeditz (1996) διαπίστωσαν ότι σε περιοχές όχλησης η ασπρομαγουλόχηνα παρουσίαζε 50% περισσότερο χρόνο πτήσης απ' ότι το ίδιο είδος σε αδιατάρακτες περιοχές.
Παρ' όλ' αυτά τα άτομα και στις δύο περιοχές δεν παρουσίαζαν διαφορές στη φυσική τους κατάσταση και στην επιτυχία αναπαραγωγής. Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι η τροποποίηση του ρυθμού και της έντασης τροφοληψίας που εξηγεί αυτή την προσαρμογή παρά οι ανθρωοπογενείς οχλήσεις.
Eχει βρεθεί, επίσης, μια σημαντική επίδραση του κινδύνουs της αρπακτικότητας στον έλεγχο της μάζας τους σώματος στα πτηνά (Gosler 1995).
Αυτή η προσαρμογή μεταφράζεται σε μια προσαρμογή και ισορροπία μεταξύ της ενέργειας που απαιτεί το πουλί και του βάρους που πρέπει να έχει ώστε να είναι ικανό να αποφύγει τον άρπαγα (Biebach1996).
Όταν, δηλαδή, τα πτηνά δέχονται όχληση μπορεί να αντιδρούν φυσιολογικά με μια μείωση του βάρους τους η οποία δεν οφείλεται σε μη ικανοποιητική λήψη τροφής.
Η ανάπτυξη των αδένων αναπαραγωγής δεν ξεκινά στα πτηνά νωρίτερα από το Φεβρουάριο (Witer et al 1995), για το λόγο αυτό η οποιαδήποτε ενόχληση κατά τη λήψη τροφής δεν επηρεάζει την ανάπτυξη των γονάδων και κατ' επέκταση την επιτυχία της αναπαραγωγής. Πα το λόγο αυτό στην απαγόρευση της θήρας κατά το Μάρτιο δεν συνηγορεί ως αιτία η όχληση, ως λόγος παρεμπόδισης για την προετοιμασία για φωλεοπ οίηση.
Σε περιοχές με διατάραξη διατηρούνται μικρότεροι πληθυσμοί απ' όσους η περιοχή μπορεί να διατηρήσει (Ταμισιερ & Dehorter 1999), με αποτέλεσμα μεγάλα αποθέματα τροφής να είναι διαθέσιμα ακόμη και στα πιο αδύνατα άτομα (Lanchon-aubrais1992), μια και ο ανταγωνισμός για την τροφή είναι μικρότερος ( Anderson & Ohmart 1998 , Aebischer 1997 ).
Συμπερασματικά, οι έρευνες καταλήγουν ότι:
Στο θέμα της διαχείρισης των πληθυσμών, στον τομέα της όχλησης που προκαλείται
από πολλές ανθρωπογενείς δραστηριότητες, ο παράγοντας του στρες αποτελεί όλο και περισσότερο αντικείμενο διερεύνησης. Παράλληλα, εκείνο που προέχει είναι η ανάπτυξη ζωνών και περιοχών ανάπαυσης (Fox & Madsen 1997, Rodgers & Smith1997, Mandsen1998b).
Η όχληση που προκαλείται από άρπαγες έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στα πτηνά απ' ότι οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες (Tamisier 1976 Ward et al 1994), διότι τα πουλιά συνηθίζουν με μεγαλύτερη δυσκολία τις επιθέσεις των αρπάγων (Quinn 1997).
Η όχληση από τους άρπαγες είναι υπεύθυνη για περισσότερο από το 50% των ενοχλήσεων (Τtiplet et al 1999) όλων των τύπων προέλευσης.
|
Initial
Back
Απόψεις
