Στη (ρύση όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί εμφανίζουν στενές σχέσεις αλληλεξάρτησης και κάθε μεμονωμένο είδος βρίσκεται σε θέση εξυπηρέτησης προς άλλα με τρόπο ώστε να δημιουργούνται πληρέστερες αλυσίδες διατροφής, η ισορροπία των οποίων αντιπροσωπεύει τον αρμονικό νόμο, ο οποίος διέπει την επιβίωση του κάθε μεμονωμένου είδους.
Αν απροσδόκητα πληγεί και ένας μόνο κρίκος αυτής της πλήρους αλυσίδας, είναι δυνατόν να προκληθούν καταστροφικές συνέπειες, οι οποίες πολύ δύσκολα θα αποκατασταθούν για να
επανέλθουν οι κανονικές συνθήκες.
Κλασσικά παραδείγματα της αναταραχής της βιολογικής αυτής ισορροπίας, αποτελούν η εμφάνιση στην Αυστραλία του αγριοκούνελου ή στην Ιταλία η αύξηση των ερπετών.
Στην πρώτη περίπτωση, όταν εμφανίστηκε το κουνέλι στην Αυστραλία, κανείς δεν σκέφτηκε ότι στην ήπειρο αυτή δεν υπήρχαν φυσικοί εχθροί του τρωκτικού αυτού, το οποίο ευνοούμενο από τις συνθήκες του περιβάλλοντος, πολλαπλασιάστηκε υπέρμετρα και προκάλεσε αληθινή θεομηνία.
Στην δεύτερη περίπτωση, σημειώθηκε στην Ιταλία ανησυχητική αύξηση
των ερπετών και ιδιαιτέρως των δηλητηριωδών, σαν άμεση συνέπεια της εξόντωσης όλων των ειδών των θηλαστικών και πτηνών , τα οποία αποτελούν τους φυσικούς εχθρούς τους.
Για να κατανοηθεί πλήρως η όχι αυτή αλληλεξάρτησης, η οποία υφίσταται σε κάθε φυσικό περιβάλλον μεταξύ των διαφόρων ζωντανών οργανισμών που ζουν σ' αυτό, αναφέρεται τα πράσινα φυτά αποτελούν τη βάση και την προϋπόθεση της ζωής όλης. του ζωικού βασιλείου.
Από αυτά ζουν τα μεγάλα φυτοφάγα ζώα τρώγοντας χλόη και φύλλα, τα τρωκτικά τρώγοντας φύλλα, χλόη, σπόρους,
καρπούς, τα πτηνά τρώγοντας σπόρους, καρπούς , βλαστούς, φύλλα.
Ακόμη και τα αρπακτικά όπως π.χ. η αλεπού ή η αρκούδα, δεν περιφρονούν τους ώριμους καρπούς, τους βολβούς ή και τις ρίζες των φυτών και πάντα από το φυτικό βασίλειο παίρνουν τα ιαματικά εκείνα φυτά, τα οποία διατηρούν τον οργανισμό τους σε καλή κατάσταση.
Εκείνο όμως, το οποίο στην πραγματικότητα περιορίζει την υπερβολική εξάπλωση του φυτικού βασιλείου, είναι το άπειρο πλήθος των εντόμων. Αλλά και εις βάρος των εντόμων, ζουν πολλά είδη ζώων και ιδίως τα ερπετά, τα οποία τρέφονται κυρίως με έντομα. Από τα θηλαστικά αναφέρουμε τους τυφλοπόντικες, τη μεγάλη τάξη των νυχτερίδων, επίσης πολλά σαρκοφάγα τα οποία ελλείψει άλλου είδους τροφής αρκούνται στα έντομα. Τα πτηνά επίσης τρέφονται με έντομα και απ' αυτό το χαρακτηριστικό τους ονομάζονται εντομοφάγα. Ορισμένα πτηνά πιάνουν τα έντομα ενώ πετούν, άλλα τα αναζητούν στο έδαφος και άλλα τα βρίσκουν σκάβοντας θόλους μέσα στους κορμούς των δέντρων. Άλλα πάλι πτηνά, τα οποία θεωρούνται ότι τρέφονται με σπόρους, κατά την άνοιξη καθίστανται εντομοφάγα, διότι η διατροφή των νεοσσών απαιτεί τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες.
Η φύση για να εμποδίσει την καταστροφή των πηγών του φυτικού βασιλείου από τα τρεφόμενα απ' αυτή ζώα, λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα με τα σαρκοβόρα ζώα (σαρκοβόρα θεωρούνται και τα εντομοφάγα). Κοινώς, σαρκοβόρο είναι ένα θηλαστικό ή πτηνό, το οποίο τρέφεται με θερμόαιμα σπονδυλωτά.
Η αλεπού και ο λύκος περιορίζουν την εξάπλωση των τρωκτικών και χορτοφάγων ζώων, καθώς επίσης και των
πτηνών. Τα αρπακτικά φτερωτά περιορίζουν και αυτά σε μικρότερο βαθμό, ειδικότερα, την υπερβολική αύξηση των ερπετών, των τρωκτικών, των φυτοφάγων πτηνών και όπως στην περίπτωση των ασβών, των μεγάλων χορτοφάγων ζώων.
Σ' αυτό το σημείο είναι πιθανό να υποθέσει κανείς, ότι τα αρπακτικά είναι προνομιούχα έναντι των άλλων κατηγοριών ζώων. Η άποψη αυτή δεν είναι σωστή, λόγω του ότι ο αριθμός τους περιορίζεται από τα παρασιτα, τα οποία συχνά αναπτύσσονται μέσα στα μεγάλα αρπακτικά και αν δεν προκαλέσουν το θάνατο τους, τα εξασθενούν και πλέον δεν είναι ικανά για κυνήγι.
Παρόλα αυτά και μετά το θάνατο των ζώων η ζωή συνεχίζεται, εφόσον με την αποσύνθεση των πτωμάτων τους, περνούν στο έδαφος αζωτούχες ουσίες που το καθιστούν γόνιμο και συνεπώς ικανό να θρέψει, μέσω των καινούριων αναπτυσσόμενων φυτών, νέα ζώα και στην ατμόσφαιρα περνά νέο άζωτο με τη βοήθεια ειδικών μικροοργανισμών, δημιουργώντας έτσι ισορροπία και στην ατμόσφαιρα όσον αφορά τη σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα (οξυγόνο και άζωτο). Έτσι συντελείται ο λεγόμενος κύκλος του αζώτου.
ΘΗΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΣΧΕΣΕΙΣ-ΟΡΙΣΜΟΙ
Κάθε ζώο ζει στο περιβάλλον το οποίο του ταιριάζει περισσότερο, στον κατάλληλο για κάθε ζώο βιότοπο,
όπου μπορεί να βρει καταφύγιο και κυρίως να βρει την κατάλληλη τροφή του είδους στο οποίο ανήκει. Από αυτό προκύπτει ότι σε διαφορετικά περιβάλλοντα, κατοικούν διαφορετικά είδη θηράματος και έτσι π.χ. θα ήταν ανώφελο να αναζητήσει κανείς αγριόπαπιας στα δάση και πέρδικες στις ελώδεις περιοχές. Για το λόγο αυτό μιλάμε για ορεινό θήραμα (βουνών), θήραμα λόφων και πεδιάδων και θήραμα ελωδών και λιμναίων περιοχών .
2.1. ZΩA ΜΗ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΑ ΣΤΟΝ ΟΡΟ «ΘΗΡΑΜΑ»
Ο νόμος περί θήρας καθορίζει όλα τα θηλαστικά ζώα και πτηνά, τα οποία θεωρεί ως θήραμα (θηραματικά ζώα και πτηνά) ανεξαρτήτως αν επιτρέπεται ή όχι η θήρα τους. Κάποια όμως από τα ζώα αυτά, αποκλείονται από το χαρακτηρισμό «θηράματα» όπως π.χ. όλα τα είδη τυφλοπόντικων, αρουραίων, φιδιών και συνεπώς για το θάνατο ή τη σύλληψη αυτών και των νεογνών ή αυγών τους, δεν απαιτείται άδεια, ούτε υπάρχουν περιορισμοί χρόνου.
2.2. ΘΗΡΑΜΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΠΑΝΙΔΑΣ (ΕΝΔΗΜΙΚΟ) ΚΑΙ ΘΗΡΑΜΑ ΞΕΝΟ (ΑΠΟΔΗΜΗΤΙΚΟ)
θεωρείται «θήραμα» της τοπικής πανίδας, εκείνο το οποίο ζει μόνιμα εντός της ελληνικής γης(θήραμα ενδημικό).
Θεωρείται «θήραμα» ξένο προς την τοπική πανίδα, εκείνο το οποίο δε ζει μόνιμα εντός της ελληνικής γης αλλά διέρχεται μέσα απ' αυτή (αποδημητικό, μετατοπιστικό, διαβατικό) ή το εισήγε ο άνθρωπος με σκοπό εγκλιματισμού.
«Ενδημικό» θήραμα είναι εκείνο το| οποίο ζει μόνιμα σε ορισμένη ζώνη (περιοχή), όπου και αναπαράγεται όπως π.χ. ο λαγός, ο φασιανός, η πέρδικα κ.λ.π.
Αντίθετα «αποδημητικό» είναι το θήραμα, το οποίο διανύει ένα μέρος του έτους (συνήθως τους θερμούς μήνες) μακριά από το έδαφος μας, όπου και αναπαράγεται. Το φθινόπωρο μεταναστεύει σε θερμότερες ζώνες για να ξεχειμωνιάσει και να επιστρέψει πάλι την άνοιξη στις ζώνες αναπαραγωγής. Τα μακρινά αυτά ταξίδια πραγματοποιούνται δυο φορές το χρόνο και ονομάζονται, αποδημίες. Σημειώνουμε ότι μεταξύ των αποδημητικών υπάρχουν κάποια που καθίστανται ενδημικά, δηλαδή γεννιούνται και ζουν στη χώρα μας, όπως τα ορτύκια, λίγα τρυγόνια κ.α.
2.3. ΘΗΡΑΜΑΤΑ ΑΡΠΑΚΤΙΚΑ (ΕΠΙΒΛΑΒΗ)
Έτσι χαρακτηρίζονται τα ζώα, θηλαστικά ή πτηνά, τα οποία τρέφονται με άλλα ζώα και τα οποία εξαιτίας αυτού, μπορούν να βλάψουν και το θήραμα.
3 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΘΗΡΑΜΑΤΟΣ
Για να καταστεί δυνατή η ύπαρξη του κυνηγίου υπό την πλήρη του μορφή , είναι απαραίτητο να υπάρχει μία αναλογία μεταξύ της παραγωγής θηράματος και κατανάλωσης της .
Εννοούμε ότι το κυνήγι , το οποίο αντιπροσωπεύει την κατανάλωση , πρέπει να περιορίζεται σε λογικά ποσοτικά όρια, να διεξάγεται σε περιόδους κατά τις
οποίες το θήραμα έχει ωριμάσει και όχι κατά τη φάση της αναπαραγωγής. Μόνο κατά τον τρόπο αυτό δε θα κινδυνεύσει η ύπαρξη της πανίδας και η μελλοντική παραγωγή, η οποία
μπορεί επίσης να επιτευχθεί και με τεχνητό τρόπο, μέσω εκτροφής και αναπαραγωγής του θηράματος. Αλλά και ο τρόπος αυτός πρέπει κατά πρώτο λόγο να έχει σαν βάση την φυσική αναπαραγωγή.
4. ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΘΗΡΑΜΑΤΟΣ, ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΗΡΑΣ
Υπάρχουν (στενότατες σχέσεις μεταξύ θηράματος, γεωργίας, δασοπονίας και θήρας, εφόσον το θήραμα
μπορεί να ζήσει, να αναπαραχθεί και να πολλαπλασιαστεί μόνο όταν υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες περιβάλλοντος για την επιβίωση του, οι οποίες εξασφαλίζονται με κατάλληλη διαχείριση της γεωργίας και δασοκομίας.
Επίσης επιβάλλεται η ελάττωση, στο απαραιτήτως αναγκαίο, της χρήσης των εντομοκτόνων, παρασιτοκτόνων κ.λ.π. τα οποία χρησιμοποιούμενα ευρέως έστω και σε μικρές ποσότητες δύνανται να επιφέρουν βλάβες στο θήραμα.
'Οσον αφορά στη δασοκομία, ορισμένα δάση πρέπει να αφήνονται στη (φυσική τους κατάσταση, ούτως ώστε να ευνοηθεί η ανάπτυξη εκείνων των φυτών, τα οποία από τη φύση τους αποτελούν τροφή για τα ζώα.
Με τους παραπάνω περιορισμούς και χειρισμούς θα ευνοηθεί η παραγωγή θηράματος και κατ' επέκταση, η θήρα. 'Όμως, είναι πραγματικά δύσκολος ο συνδυασμός των αναγκών της γεωργικής παραγωγής, με τις απαιτήσεις της θήρας και του θηράματος.
5. Προστασια και πολλαπλασιασμός του θηραματοs μεσα πραγματοποιησηs αυτών
Η προστασία του θηράματος επιτελείται με τρόπους και μέσα που προβλέπονται από τον νόμο και στην πράξη μέσω των αρμόδιων Δημόσιων Υπηρεσιών και των Κυνηγετικών Οργανώσεων, που έχουν την φροντίδα της εποπτείας και διαχείρισης ορισμένων ζωνών (καταφύγια, εκτροφεία).
Στις ζώνες αυτές, θηλαστικά και πτηνά μπορούν να αναπαράγονται και να πολλαπλασιάζονται ανενόχλητα.
Όπως είναι προφανές, η προστασία προϋποθέτει απαγόρευση της θήρας σε ορισμένους χώρους, καθώς και άλλες προβλέψεις, ώστε να υποβοηθηθούν οι απαιτήσεις διατροφής του θηράματος, ιδιαίτερα κατά το χρόνο της αναπαραγωγής του.
Όσον αφορά στον πολλαπλασιασμό του θηράματος, αυτός επιτυγχάνεται είτε με την απαγόρευση της θήρας σε ορισμένες ζώνες και για ορισμένο χρόνο, είτε με την υποβοήθηση της ανάπτυξης του με τεχνητά μέσα (εκτροφή θηράματος σε ειδικά εδάφη -καταφύγια ή αναπληθυσμός κυνηγότοπων με θηράματα παραγόμενα σε ειδικά μόνιμα εκτροφεία).
Πρωταρχικός όρος για την καλή έκβαση του πολλαπλασιασμού του θηράματος είναι τα είδη του, τα οποία εγκαθίστανται σε μια ζώνη, να είναι τέτοια ώστε να μπορούν να εγκλιματιστούν σ' αυτή τη ζώνη. Τα θηράματα που θα επιβιώνουν έτσι, πρέπει να βρίσκουν εκεί ησυχία και, κατά την πρώτη περίοδο, να τους δίνεται κατάλληλη και άφθονη τροφή, ανεξάρτητα από αυτή που παίρνουν από το περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό, ευνοείται ο εγκλιματισμός και η εγκατάσταση των θηραμάτων και επιτυγχάνεται η ελάττωση των αναπόφευκτων απωλειών, οι οποίες συμβαίνουν κατά την διάρκεια (χυτής της δυσκολότερης φάσης της ζωής τους, κατά την οποία έχουν την πρώτη επαφή με το περιβάλλον και μαθαίνουν να αναζητούν μόνα τους την τροφή τους.
Του Ε.Ε. Συνοδινού
«ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΑ ΝΕΑ»
Initial
Back
