Τα εντομοκτόνα, που άλλοτε είχαν ευλογία για τούς γεωργούς των αναπτυσσόμενων χωρών, σήμερα έχουν μεταβληθεί σε κατάρα.
Κάθε χρόνο συμβαίνουν τουλάχιστον 500.000 δηλητηριάσεις από εντομοκτόνα ή παρασιτοκτόνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τις διαπιστώσεις συναδέλφων ότι και στη χώρα μας πολλά θηράματα βρίσκονται δηλητηριασμένα στο έδαφος κι ακόμη ότι η εξαφάνιση του θηραματικού πλούτου της χώρας μας οφείλεται κατά πολύ στα εντομοκτόνα.
Οι περισσότερες δηλητηριάσεις επισημαίνονται στις φτωχότερες χώρες, όπου ο αριθμός των ατυχημάτων αυτών είναι επικίνδυνα ψηλός.
Κάθε χρόνο σ' ολόκληρο τον κόσμο γίνεται χρήση 2 εκατομμυρίων τόνων εντομοκτόνων, σκωριοκτόνων, ποντικοφαρμάκων και ζιζανιοκτόνων και αναλογεί μισό κιλό περίπου σε κάθε κάτοικο της Γης!
Οι βιομηχανικές χώρες παράγουν το 97% των προϊόντων αυτών, όπως πληροφορεί ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας , και χρησιμοποιούν το 80 έως 90%.
Πολλοί ειδικοί αμφιβάλλουν για την ακρίβεια των αριθμών αυτών. Όλοι όμως συμφωνούν ότι ενώ οι φιωχότερες χώρες χρησιμοποιούν μικρό ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής εντομοκτόνων, τα χρησιμοποιούν πάρα πολύ εντατικά.
Για παράδειγμα:
Οι καλλιέργειες βαμβακιού της Κεντρικής Αφρικής ψεκάζουν 30 έως 40 φορές καλλιέργειες τους με DDT κατά τη διάρκεια της τρίμηνης εποχής της ανάπτυξης των φυτών. Χρησιμοποιούν εξ! άλλου τα εντομοκτόνα με τη μεγαλύτερη αμέλεια.
Περισσότερο από το μισό εντομοκτόνο που πέφτει από τα ειδικά αεροπλάνα ψεκαστήρες, αστοχεί και καταλήγει σε βοσκότοπους και χωριά.
Δεν είναι εντελώς υπεύθυνοι οι καλλιεργητές· Έχουν εμπλακεί σε ένα φαύλο κύκλο. Όταν παρελάμβαναν τα πρώτα φορτία των εντομοκτόνων κατά τη μεταπολεμική περίοδο συνήθως δεν λάμβαναν μαζί με αυτά και μία τεχνική ειδική ενημέρωση ή πολύ λίγοι. Τα δέχτηκαν όμως σαν σωτηρία για την αύξηση της παραγωγής των προϊόντων από τα οποία ζούσαν. Οι χημικές αυτές ουσίες, όμως, που σκότωναν τα έντομα, ανάγκασαν τούς γεωργούς να εξαρτηθούν ολοκληρωτικά από τα δηλητήρια για τον έλεγχο των παρασίτων και εντόμων των καλλιεργειών. Πολύ γρήγορα τα έντομα ανέπτυξαν αντίσταση προς τα εντομοκτόνα. Και οι αγρότες αναγκάστηκαν να χρησιμοποιούν περισσότερα και ισχυρότερα δηλητήρια.
300 είδη εντόμων
Το πρόγραμμα περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών μας πληροφορεί τώρα ότι πλέον από 300 είδη εντόμων και παρασίτων μπορούν και ανθίστανται στις χημικές ουσίες οι οποίες προ ετών τα κατέστρεφαν ! Συνέπεια της νέας ικανότητας των εντόμων ήταν η νέα έξαρση της ελονοσίας. Μόνο στο Σαν Σαλβαντόρ τα κρούσματα ελονοσίας διπλασιάστηκαν μόνο κατά το διάστημα μεταξύ 1973 και 1974. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος, «κανένα από τα οικιακά εντομοκτόνα δεν μπορεί πλέον να εμποδίσει την ελονοσία, παρά μόνο για ένα διάστημα λίγων ημερών ή εβδομάδων».
Σ' όλο τον κόσμο οι βιομηχανίες εντομοκτόνων λειτουργούν εντελώς ανεξέλεγκτα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο ομοσπονδιακός νόμος επιτρέπει στις επιχειρήσεις να παράγουν και να εξάγουν εντομοκτόνα απαγορευμένα ή εντομοκτόνα που δεν έχουν ακόμη πάρει έγκριση. Οι αμερικανικές εταιρίες πραγματοποίησαν εξαγωγές ύψους 38 χιλιάδων τόνων μη εγκεκριμένων εντομοκτόνων κατά το 1975, σύμφωνα πάντα με στοιχεία του Προγράμματος Περιβάλλοντος.
Αλλά ενώ έχει ζητηθεί από την υπηρεσία αυτή των Ηνωμένων Εθνών να γνωστοποιήσει στις ξένες κυβερνήσεις αν κάποιο από τα αμερικανικά εντομοκτόνα έχει καταργηθεί ή απαγορευτεί, μέχρι τώρα δεν έχει προχωρήσει προς τη κατεύθυνση αυτή ικανοποιητικά.
Το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών παρέλειψε εντελώς να αποστείλει γνωστοποιήσεις για 11 εντομοκτόνα, τα οποία έχουν καταργηθεί από πενταετία και πλέον!
Από το 1957 έως σήμερα στα προγράμματα αμερικανικής βοήθειας περιλαμβανόταν και η αποστολή εντομοκτόνων αξίας πλέον των 900 εκατομμυρίων δολαρίων στην Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική. Η Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης παραδέχεται ότι ακόμη και αν ορισμένα από τα χημικά αυτά είχαν απαγορευθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν δόθηκαν αρκετές και κατάλληλες οδηγίες προς τους αγρότες των χωρών όπου εστάλησαν.
Πολλές από τις απαγορευμένες χημικές ουσίες επιστρέφουν! Κατά το 1976 η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FCI) των ΗΠΑ διαπίστωσε 37 περιπτώσεις παραβιάσεως του νόμου περί περιεκτικότητας εντομοκτόνου στις τροφές σε εισαχθέντα πουλερικά και κρέας, και απέστειλε προειδοποιήσεις σε 16 χώρες εξαγωγείς των ειδών αυτών διατροφής. Κατόπιν αιτήσεως του γερουσιαστή του Πουισκόνσιν κ. Γκαίηλορντ Νέλσον, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων άρχισε από τον περασμένο Σεπτέμβριο τον έλεγχο του εισαγόμενου καφέ για την ανακάλυψη καταλοίπων των εντομοκτόνων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την καλλιέργεια του καφέ. Μέχρι σήμερα, όμως, ελάχιστα μόνο ίχνη εντομοκτόνου βρέθηκαν στον καφέ.
Όλα αυτά, όμως, είναι δυνατό να αλλάξουν. Το Αμερικανικό Κογκρέσο μελετά τροποποιήσεις νόμων, σύμφωνα με τους οποίους θα απαιτείται να πληροφορούν οι εξαγωγείς τους πελάτες τους αν ένα χημικό προϊόν έχει απαγορευτεί ή δεν έχει ακόμα εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για πρώτη φορά μάλιστα θα απαιτηθεί από τους παραγωγούς εντομοκτόνων να υποβάλλουν εκθέσεις στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, στις οποίες θα αναφέρουν το είδος και την ποσότητα των εξαγωγών τους. Η ίδια Υπηρεσία είχε συμφωνήσει από το 1975, για την προστασία του περιβάλλοντος, να μην εξάγονται εντομοκτόνα απαγορευμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτός αν υπάρχει επιτακτική
ανάγκη προστασίας των καλλιεργειών σε χώρες όπου η έλλειψη τροφίμων θα τύχει να είναι επικίνδυνη. Η ίδια αμερικανική υπηρεσία έχει ήδη αρχίσει εκστρατεία για την ορθή χρήση των εντομοκτόνων, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι κίνδυνοι δηλητηριάσεων.
Σ1 όλο τον κόσμο πολλές υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών προσπαθούν να τυποποιήσουν τούς κανονισμούς για τη νομοθεσία περί εντομοκτόνων, να δώσουν οδηγίες σε όσες χώρες δεν έχουν σχετικούς νόμους καθώς επίσης και να θέσουν κοινά όρια ασφαλείας στην ύπαρξη καταλοίπων εντομοκτόνων στα τρόφιμα. Από τον Μάιο του 1977 το διευθύνον Συμβούλιο του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών απηύθυνε έκκληση προς όλες τις χώρες να μην εξάγουν εντομοκτόνα τα οποία είχαν ήδη απαγορευθεί στις χώρες προέλευσης «χωρίς τη συναίνεση των αρμοδίων αρχών των χωρών εισαγωγής».
Χώρες πειραματόζωα
Ο Υπουργός Υδρεύσεως της Κένυα δόκτωρ Τζ. Κιάνο ζήτησε από τις προηγμένες χώρες να σταματήσουν να χρησιμοποιούν σαν πειραματόζωα τις χώρες του τρίτου κόσμου με τις εξαγωγές όχι δοκιμασμένων προϊόντων.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι σε ένα κόσμο ο οποίος χάνει το 20 έως 40% της γεωργικής παραγωγής του εξαιτίας των εντόμων και των παρασίτων, η ανάγκη κάποιας μορφής ελέγχου των καταστροφέων αυτών θα παραμείνει επιτακτική.
«Εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς και της εύκολης χρήσεως του, τα εντομοκτόνα θα εξακολουθήσουν να είναι απαραίτητα για το άμεσο τουλάχιστον μέλλον», παραδέχεται ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (ΓΑΟ) των Ηνωμένων Εθνών στην ετήσια έκθεση του
Initial
Back
