Λύκε λύκε είσαι εδώ !

Λύκε, λύκε, είσαι εδώ Τα ελάφια φοβούνται, το οικοσύστημα ανακάμπτει.

Φαινόταν αυτονόητο: Επειδή οι λύκοι κυνηγούν τα ελάφια, που είναι φυτοφάγα, η επανεισαγωγή τους στο Εθνικό Πάρκο Γέλοουοτοουν το 1995 θα οδηγούσε στη μείωση του αριθμού των ελαφιών .
Αυτό με τη σειρά του θα προκαλούσε την ανάκαμψη ορισμένων φυτών με τα οποία τρέφονται τα ελάφια.

Όταν όμως οι Ρόμπερτ Μπέοτα και Γουίλιαμ Ριπλ, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, άρχισαν να μελετούν την ανάκαμψη των φυτών στο πάρκο, ανακάλυψαν κάτι απρόσμενο. «Παρατηρούμε ότι ο πληθυσμός των ελαφιών δεν έχει μεταβληθεί» λέει ο Μπέστα «και ότι δεν είναι ο σημαντικότερος παράγοντας» για την επιστροφή κάποιων φυτών από τα οποία εξαρτάται η ισορροπία όλου του οικοσυστήματος.

Στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι ο πολλαπλασιασμός των φυτών δεν ευνοείται από τη μείωση του πληθυσμού των ελαφιών αλλά από το φόβο τους απέναντι στους θηρευτές φόβος που αναγκάζει τα ελάφια να αλλάζουν τη συμπεριφορά τους. Σε ορισμένες περιοχές όπου τώρα κυνηγούν οι λύκοι «τα ελάφια αποφεύγουν να χρονοτριβούν κοντά στα ποτάμια» επισημαίνει ο Μπέστα.

«Είναι πιο επιφυλακτικά και περνούν λιγότερη ώρα στις περιοχές όπου κινδυνεύουν από επίθεση. Σε τέτοια μέρη τα παρόχθια ξυλώδη είδη, όπως οι ιτιές, που κάποτε είχαν μειωθεί εξαιτίας της υπερβόσκησης, τώρα είναι ψηλότερα απ' ό,τι εδώ και δεκαετίες».
Αυτό σημαίνει, λέει ο Μπέστα, ότι η εξάλειψη των λύκων από το πάρκο σχεδόν έναν αιώνα πριν γεγονός που δημιούργησε έναν παράδεισο για τα οπληφόρα θηλαστικά- μπορεί να οδήγησε στη μακροπρόθεσμη ελάττωση του πληθυσμού ορισμένων φυτικών ειδών. Και, παρόλο που η επανεισαγωγή των λύκων δεν είχε ως στόχο τη βελτίωση της κατάστασης που επικρατεί στο δάσος, η επιστροφή τους στο οικοσύστημα ίσως αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των φυτών στις παραποτάμιες κοινότητες, τα οποία με τη σειρά τους ενισχύουν τη συνοχή του εδάφους στις όχθες, παρέχουν σκιά και συγκροτούν βιότοπους για τα άγρια ζώα.

«Μπορείς να συσχετίσεις τους λύκους με τους τσιροβάκους;» αναρωτιέται ο βιολόγος Νταγκ Σμιθ, από την Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων, που συντονίζει την επα-νεισαγωγή των λύκων.
«Τώρα ναι: Οι λύκοι βοηθούν έμμεσα στη δημιουργία ενδιαιτημάτων όπου τα ωδικά πτηνά φτιάχνουν τις φωλιές τους».
Για να ισορροπεί το οικοσύστημα και να διατηρείται η βιοποικιλότητα, λέει ο Σμιθ, το Γέλοουστοουν χρειάζεται τον «μπαμπούλα» του, ώστε τα ελάφια να παραμένουν σε εγρήγορση.

Ο Μπέστα συμφωνεί: «Άλλο να φέρνουμε ξανά τους λύκους στο Γέλοουστοουν επειδή τους εξαφανίσαμε και άλλο επειδή τους χρειάζεται το οικοσύστημα». Και προειδοποιεί ότι, χωρίς τους λύκους, που εμποδίζουν την υπερβόσκηση από τα ελάφια, «οι ιτιές που έχουν απομείνει τελικά θα εξαφανίζονταν. Μπορεί και οι λεύκες. Η επιστροφή των λύκων έχει κάνει μεγάλο καλό».

Τζένιφερ Σ. Χόλαη for National Geographic News Octomber, 2004