Οι πληθυσμοί των μπεκατσών, καθώς επίσης και πολλών άλλων ειδών πουλιών που προτιμούν τη χαμηλή, πυκνή βλάστηση για ενδιαίτημα, έχουν μειωθεί σε ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία, εντυπωσιακά σε μερικές θέσεις. Ο ένοχος μπορεί να είναι ο αυξανόμενος πληθυσμός των Eλαφιών.
Αυτή την Ανοιξη, oι ορνιθολόγοι θα αρχίσουν μια μελέτη για τη ζωή των πουλιών σε 350 δάση σε ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία. Η μελέτη στοχεύει να αποκαλύψει τους λόγους για μια μεγάλη πτώση των πληθυσμών σε πολλά δασόβια είδη πουλιών. Από τη δεκαετία του '70 τα δάση έχουν χάσει τις ανοιξιάτικες χορωδίες από τα πουλιά που κελαϊδούν. Οι αριθμοί των κοκκινολαίμηδων έχουν πέσει 78%, της μπεκάτσας 74%, και οι τσίχλες έχουν χάσει πάνω από τον μισό τους πληθυσμό. Αυτό συμβαίνει, παρά την σημαντική αύξηση στην κάλυψη δέντρων, επάνω από 20% στην Αγγλία μόνο κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών.
Οι πιθανές αιτίες για την ελάττωση των πληθυσμών των πουλιών, είναι οι αλλαγές στις πρακτικές δασονομίας, η καταστροφή των αυγών τους από τους γκρίζους σκιούρους, και τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής. Επίσης, ο κύριος ύποπτος στα μυαλά πολλών ορνιθολόγων είναι εκείνη η εικόνα της "αθωότητας" που έχουμε για τα Ελάφια. Οι αριθμοί Eλαφιών πετούν στα ύψη στη Μεγάλη Βρετανία. Διακόσια έτη πριν το Ζαρκάδι [ Roe deer - Capreolus capreolus] είχε εκλείψει από την Αγγλία και την Ουαλία, θύμα της υπερθήρευσης και της δασικής εκκαθάρισης. Σήμερα ο πληθυσμός του είναι περίπου σε 700.000 άτομα. Mια παρόμοια ιστορία συμβαίνει στα Kόκκινα Eλάφια, [ Red Deer (Cervus elaphus)] άλλα εγγενή είδη της Μεγάλης Βρετανίας, τα οποία τώρα σχηματίζουν γιρλάντες σε πολλές Σκωτσέζικες βουνοπλαγιές. Η αύξηση της κάλυψης δέντρων, τα αυξανόμενα δημητριακά που καλλιεργούνται (μια σημαντική πηγή τροφής), τα μειωμένα επίπεδα κυνηγιού, και τα καλύτερα ποσοστά χειμερινής επιβίωσης που οφείλονται στην αναθέρμανση του κλίματος, είναι όλοι οι πιθανοι παράγοντες της αναγέννησης των Eλαφιών.
Το ίδιο πράγμα συμβαίναι και για τα δύο εισαγόμενα είδη Ελαφιών, το Ευρωπαϊκό Ελάφι [ European Fallow Deer (Dama dama dama)], και το Ασιατικό ή Κινέζικο Ζαρκάδι [ Reeves Muntjac or "Barking Deer" (Muntiacus reevesi)] , που είναι τώρα πολύ διαδεδομένα στη Μεγάλη Βρετανία.
Οι δύο "Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις" που είναι υπεύθυνες για την έρευνα, η "Royal Society for the Protection of Birds (RSPB)" και η "British Trust for Ornithology (BTO)", λένε ότι αυτά τα τέσσερα είδη, μασούν μεγάλες ποσότητες του δασόβιου βιότοπου των πουλιών. Ο Rob Fuller, Διευθυντής της έρευνας βιότοπων της BTO υπογραμμίζει :
"Τα πουλιά επηρεάζονται αρνητικά από αυτή την συνήθεια. Χρειάζονται χαμηλή, πυκνή βλάστηση για να επιβιώσουν και τα Ελάφια την αφαιρούν. Νομίζουμε επίσης ότι τα Eλάφια έχουν έναν αρνητικό αντίκτυπο στα στοιχεία συμπεριφοράς της τροφής των πουλιών. Δαγκώνουν τους ψηλούς βλαστούς των φυτών, τα οποία έτσι δεν ανθίζουν με αποτέλεσμα να μειώνεται το ποσό των διαθέσιμων σπόρων και φρούτων για τα πουλιά το φθινόπωρο και το χειμώνα."
Η ποικιλία της βλάστησης είναι κρίσιμος παράγων
Τα ελάφια μπορούν να αλλάξουν ολόκληρη την δομή ενός δάσους. Ορισμένα είδη όπως λουλούδια, θάμνοι, και δέντρα κλαδεύονται τελείως, αφήνοντας μόνο τα λιγότερο εύγευστα είδη. Ο Rob Fuller λέει οτι η ποικιλία της βλάστησης είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της ποικιλομορφίας της άλλης δασόβιας άγριας φύσης.
"Τα δάση όπου εργάζομαι στην Αγγλία περιέχουν Ευρωπαϊκά και Ασιατικά Ζαρκάδια (Roe and Muntjac deer) , λέει ο Rob Fuller. "Η βλάστηση που καταστρέφουν πραγματικά, είναι της μελίας, της αγριοφουντουκιάς και της Ιτιάς. Και είναι χαρακτηριστικό όλων των δασών με υψηλές πυκνότητες Eλαφιών ότι οι όλοι οι Θάμνοι είναι άσχημα κακοποιημένοι. Όταν συμβαίνει αυτό είναι μια "κακή είδηση" για τα πουλιά, όπως και για πολλούς που αγαπούν τους Βάτους."
Το δάσος του Wytham στην ευρύτερη περιοχή της Οξφόρδης, έχει χάσει μεγάλο μέρος από τα Βάτα του. Στις αρχές της δεκαετίας του 70 αυτός ο ακανθώδης θάμνος κάλυπτε 35% του δάσους. Σήμερα ο αριθμός είναι 6%. Την πτώση της δασοκάλυψης με Βάτα, ακολουθεί μια παρόμοια πτώση στους πληθυσμούς των πουλιών. Αντίθετα την ίδια περίοδο, ο πληθυσμός των Eλαφιών αυξήθηκε, από μια δωδεκάδα ή περίπου τόσα, σε 250 άτομα. Στα πουλιά που υποφέρουν από τις πιό απότομες μειώσεις περιλαμβάνονται τα κοτσύφια, η τσίχλα, και οι τέσσερις τύποι συλβίας. Το Αηδόνι (nightingale) και η Mπεκάτσα έχουν εξαφανιστεί εντελώς. Όλα αυτά τα είδη ενδιαιτούνται σε χαμηλή βλάστηση όπως τα Βάτα. Εν τω μεταξύ, οι σπίνοι (chaffinch), μεγάλος δρυοκολάπτης, και η γερακότσιχλα, που διαβιούν ψηλά επάνω στα δέντρα, δεν έχουν εμφανίσει καμία χαρακτηριστική πτώση.
"Το δάσος Wytham που είχε μια πολύ υψηλή πυκνότητα Ευρωπαϊκών Eλαφιών, έχει κυριoλεκτικά "σκουπιστεί", λέει ο Hugh Rose από το British Deer Society. "Υπάρχουν πολύ λίγα είδη δασόβιας βλάστησης που δεν είναι εύγευστα στα ελάφια." Η Bρετανική Οργάνωση "British Deer Society", δημιουργήθηκε μερικά έτη πριν για να βοηθήσει στην διαχείρηση των Ελαφιών μέσω της ελεγχόμενης επιλογής. Οι αριθμοί έχουν μειωθεί από τότε, από 75 Ελάφια ανά 100 εκτάρια της δασώδους περιοχής σε έναν μονοψήφιο αριθμό πυκνότητας. "Τα ελάφια είναι τώρα σε εύχρηστα επίπεδα πληθυσμού και το δάσος εμφανίζει ήδη μερικά σημάδια αναγέννησης," προσθέτει ο Hugh Rose.
Μείωση του πληθυσμού των Ελαφιών με "πυροβολισμό!"
Οι Oργανώσεις διατήρησης πρέπει τώρα να αντιμετωπίσουν έως και την ιδέα ότι τα Eλάφια πρέπει να πυροβοληθούν εάν πρόκειται η άλλη άγρια φύση να επιζήσει. Αυτό το μέτρο είναι μη δημοφιλές σε πολλά από τα μέλη τους.
"Είναι ένα λεπτό θέμα αλλά οι άνθρωποι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η επιλογή της μείωσης των Ελαφιών είναι ένα γεγονός για την διατήρηση της άγριας ζωής," είπε ο Rob Fuller . "Δεν μιλάμε για μια εξόντωση, αλλά πρέπει να υπολογίσουμε ακριβώς εάν οι υψηλές πυκνότητες Eλαφιών είναι βιώσιμες από την άποψη της διατήρησης μιας ποικιλομορφίας της άγριας φύσης."
Το RSPB αποφάσισε οτι η επιλογή της μείωσης των Eλαφιών ήταν ο μόνος τρόπος να βοηθήσει τον Aγριόκουρκο στην ρεζέρβα της του ακρωτηρίου Abernethy στη Σκωτία. Ο μεγαλύτερος Aγριόγαλλος παγκοσμίως, έχει σήμερα λιγότερα από 1.000 άτομα και είναι στη Μεγάλη Βρετανία, το πουλί που κινδυνεύει περισσότερο στη χώρα.
Τα κόκκινα Eλάφια έβλαπταν σοβαρά το εγγενές Kαληδονιακό Πεύκο (pinewood) όπου τα πουλιά ζουν. Μια περίφραξη με καλώδια χρησιμοποιήθηκε για να κρατήσει τα Eλάφια έξω αλλά αυτό απέτυχε όταν σκοτώθηκαν οι Aγριόκουρκοι που πετούσαν πάνω τους. Η περίφραξη αφαιρέθηκε και το κοπάδι των Eλαφιών μειώθηκε από 900 άτομα στα 300. Το πεύκο άρχισε να αναπαράγεται πάλι και ο Aγριόκουρκος επιστρέφει τώρα από το χείλος της εξάλειψης.
Ενώ αυτή η επιλογή για "χαμηλό επίπεδο πληθυσμών Ελαφιών" μπορεί να είναι ευεργετική στο να διατηρήσει τους δασόβιους βιοτόπους και τα ξέφωτα παραδείγματος χάριν, ο Hugh Rose λέει, η πρόκληση για τους ιδιοκτήτες της γης και για τους μαχόμενους για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, είναι πως θα δημιουργήσουν μια σωστή ισορροπία μεταξύ των Eλαφιών και άλλης άγριας φύσης.
"Σωστή διαχείριση βιοτόπων είναι αυτή που θα ελέγχει τον πληθυσμό των Ελαφιών, επειδή δεν υπάρχουν τα ζώα που φυσιολογικά μπορούν να το κάνουν για σας, όπως η αρκούδα, οι λύκοι, ή τα cougars," είπε. "Η Οργάνωση "British Deer Society" είναι ανθρωπιστική Oργάνωση ευημερίας των ζώων, γι' αυτό μπορεί να ηχήσει λίγο περίεργο ότι υποστηρίζουμε ότι τα Eλάφια πρέπει να πυροβοληθούν. Όταν ακούω οι άνθρωποι να λένε: "Αυτό είναι δουλειά της φύσης και δεν μας αρέσει να σκοτώνουμε εμείς τα ζώα"....Εγώ λέω,... "δεν θα έχετε καμία φύση να διατηρήσετε για πολύ χρόνο ακόμη, εάν δεν μπορέσετε να ρυθμίσετε τον πληθυσμό των Ελαφιών ," λέει ο Hugh Rose. Στο μέλλον, με θερμότερους κλιματολογικούς όρους και τη δεδομένη αύξηση της δενδροκάλυψης που οφείλεται στη δημιουργία νέων δασών, τα πρόβλημα που τίθεται είναι, εάν είναι δυνατή η αύξηση του πληθυσμού των Ελαφιών περαιτέρω.
Η Μεγάλη Βρετανία αντιμετωπίζει μια άκαμπτη επιλογή: Τα Ελάφια ή τα πουλιά!!
James Owen in the United Kingdom
for National Geographic News
March 3, 2003