ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - Γεωτρόπιο
BBC Wildlife
Florian Mollers
Το λεωφορείο «202», προς το κέντρο του Βερολίνου, στρίβει στην πλατεία Φαλκενχάγκενερ στίς 8.32 το πρωί.
Ένας τεράστιος θηλυκός αγριόχοιρος το παρακολουθεί απαθής.
Τα μεγάλα μαύρα αυτιά του είναι τεντωμένα για να πιάνει τους ήχους από τους πωλητές που στήνουν τους πάγκους με τα φρούτα και τα λαχανικά μπροστά από ένα σουπερμάρκετ, στην άλλη πλευρά του δρόμου.
Ο θόρυβος του λεωφορείου ανακατεύεται με το γέλιο μαθητών που περνούν. Κάποιος σκουπίζει μπροστά από το κοντινό κροατικό εστιατόριο.
Ξαφνικά η μύτη της γουρουνίτσας ζαρώνει καθώς «πιάνει» τη γνώριμη μυρωδιά ενός σκύλου, ράτσας γκόλντεν ριτρίβερ, που σέρνει μια ηλικιωμένη γυναίκα στο μονοπάτι που οδηγεί στο πάρκο.
Ένα από τα γουρουνάκια της στριγγλίζει και πασχίζει να βολευτεί σε μια πιο άνετη στάση κάτω από τα πλευρά τη5. Γρυλίζει και η αρχική ηρεμία επιστρέφει.
Λίγες ώρες αργότερα, το «202» ξαναπερνά και μια νεαρή γυναίκα με δίδυμα στο καροτσάκι κατεβαίνει από το λεωφορείο. Αρχίζει να περπατάει στο πάρκο, αλλά ξαφνικά σταματά.
Φέρνει το χέρι της στο στόμα και κοκαλώνει, καρφώνοντας το βλέμμα της στο θηλυκό αγριόχοιρο και το μπουλούκι από τα γουρουνάκια που χοροπηδάνε γύρω του. Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται σε απόσταση μόλις 15 μέτρων, το θηλυκό συνεχίζει να ψάχνει στο έδαφος για οτιδήποτε φαγώσιμο.
Η γυναίκα κοιτάζει γύρω της σαστισμένη
ταυτόχρονα μεταξύ εντυπωσιασμού και φόβου. Τελικά, γυρίζει το καρότσι, κολλάει για άλλη μια φορά το βλέμμα της στους αγριόχοιρους και προχωράει για να βγει από το πάρκο.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιδρούν έτσι», επισημαίνει o Franusch
ένας από τους πενήντα δασοφυλακες του τμήματος δασών του Βερολίνου και εκπρόσωπος για θέματα αγρίων ζώων.
«Γίνεται το ίδιο κάθε άνοιξη», συνεχίζει. «Μερικές μέρες του Απριλίου μπορεί να λάβω κλήσεις από τέσσερίς ή πέντε διαφορετικές περιφέρειες, όπου άνθρωποι έχουν συναντήσει μητέρα αγριόχοιρο με τα μικρά της».
Ο Franusch προσελήφθη στον τομέα, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν έγινε σαφές ότι πρέπει κάτι να γίνει.
Ιδιωτικοί και δημόσιοι κήποι καταστρέφονταν από αγριόχοιρους που έψαχναν για βολβούw, ενώ το γήπεδο προπονήσεων του μεγαλυτέρου ποδοσφαιρικού ομίλου του Βερολίνου, τηs Hertha BBC, οργώθηκε από μια ομάδα πέντε αγριόχοιρων.
Πολλοί χρειάστηκε να διασωθούν από τις πισίνες, ενώ ένας πέρασε μέσα από ένα τζάμι στην κεντρική είσοδο των εγκαταστάσεων της μεγάλης εκδοτικής εταιρείας Axel Spriger .
Τα σχολεία χρειάστηκε να κλείσουν επειδή αγριόχοιροι περίμεναν τους μαθητές στην μπροστινή είσοδο για να τους αποσπάσουν κάνα σάντουιτς με τυράκι.
Ταυτόχρονα τα θηλυκά γεννούσαν τα μικρά τους σε δημόσια πάρκα, σε νεκροταφεία, κήπους, ακόμη και πίσω από πρατήρια βενζίνης.
Για τις τοπικές εφημερίδες οι ειδήσεις αυτές έδιναν πρωτοσέλιδα θέματα, αλλά για τον τομέα δασονομίας ήταν ένα μεγάλο πρόβλημα.
Το τηλέφωνο του Franusch χτυπούσε ασταμάτητα, ενώ απεσταλμένοι των καναλιών και δημοσιογράφοι βρίσκονταν στο γραφείο του κάθε εβδομάδα
Όταν τον ρωτούσαν τι θα έκανε η υπηρεσία του για να λύσει το πρόβλημα με τους αγριόχοιρους, απαντούσε λακωνικά ότι αυτό που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία είναι απλό:
Τα άγρια ζώα που βρίσκονται εντός των ορίων της πόλης θεωρούνται αδέσποτα και δεν προβλέπεται να πληρώνει αποζημίωση κανείς για τυχόν ζημιές που μπορεί να προκαλέσουν.
Οι πολίτες πρέπει να φροντίζουν να προστατεύουν τις περιουσίες τους, ενώ οι δασοφύλακες είχαν και έχουν δικαίωμα να πυροβολήσουν εντός αστικών περιοχών μόνο στην περίπτωση που απειλούνται άμεσα ανθρώπινες ζωές, ενώ φυσικά μια σφαίρα μπορεί πάντοτε να αστοχήσει. Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι οι αγριόχοιροι πρέπει να τεθούν υπό έλεγχο.
Σύμφωνα με τον Derk Ehlert της υπηρεσίας για το κυνήγι και τα άγρια ζώα, στη Γερουσία του Βερολίνου, οι 8.000 αγριόχοιροι, που κατακλύζουν την πόλη την άνοιξη, είναι πάρα πολλοί και μεταξύ 2002 και 2003 περισσότεροι από 2.000 θανατώθηκαν. Όσοι δεν δέχθηκαν κάποιον πυροβολισμό, σκοτώθηκαν σε τροχαία, κάτι που αποτελεί αναπότρεπτη συνέπεια του αστικού τρόπου ζωής τους. Μάλιστα και οι δασοφυλακές πολλές φορές βρίσκονται διχασμένοι ανάμεσα σε δυο πλευρές: μεταξύ των «θυμάτων» που θέλουν να τεθούν υπό έλεγχο οι αγριόχοιροι κι εκείνων που τους αγαπούν, τους ταΐζουν και οι οποίοι θέλουν να τους αφήσουν στην ησυχία τους. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι δασοφυλακές έχουν δεχθεί χτυπήματα με βέργες, ομπρέλες ακόμη και με τα λουριά των σκύλων από δυσαρεστημένους πολίτες.
Η Γκόλντι, η γουρουνίτσα της πλατείας Φαλκενχάγκενερ, ανήκει σε μια ομάδα πέντε θηλυκών ατόμων που επέλεξαν να
γεννήσουν τα μικρά τους σε κατοικημένες περιοχές.
Ίσως και οι ίδιες να έχουν γεννηθεί σε αυτά τα μέρη και να γνωρίζουν πολύ καλά ότι ούτε τα λεωφορεία ούτε τα ποδήλατα συνιστούν πραγματική απειλή, ότι αξίζει πάντα να επισκεφθείς τα σουπερμάρκετ για λίγα «ψώνια» και ότι εύκολα μπορούν να διώξουν τα μεγάλα σκυλιά που μπορεί να δείξουν έστω και λίγο ενδιαφέρον για τα μικρά τους.
Επίσης, αν κάποιος τους φερθεί άσχημα, μπορούν πάντα να γυρίσουν πίσω στα δάση γύρω από την Τέγκελερ Σι, μια λίμνη που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πόλης.
Η κατάσταση στο Βερολίνο αντανακλά αυτό που γίνεται στην υπόλοιπη Γερμανία αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα Με μια αύξηση του πληθυσμού κατά μερικές χιλιάδες τοις εκατό μέσα στα τελευταία 50 χρόνια, οι αγριόχοιροι είναι ένα από τα πλέον πετυχημένα είδη θηλαστικών του συγχρόνου κόσμου. Χάρη στην προσαρμοστικότητα τους μπορούν να επωφεληθούν από τις αλλαγές στο φυσικό τους περιβάλλον.
Είναι οπορτουνιστές και παμφάγοι, ενώ είναι εξίσου ικανοποιημένοι να αναζητούν την τροφή τους τη νύχτα, αφού έχουν εξαιρετική όσφρηση. Επί πλέον έχουν ένα μοναδικό κοινωνικό σύστημα, ιδιαιτέρως αποτελεσματικό, βασισμένο σε μητριαρχική δομή στην οποία μετέχουν τα συγγενικά θηλυκά και τα μικρά τους.
Οι σύγχρονες αγροκαλλιέργειες παρέχουν καλοκαιρινό καταφύγιο στα χωράφια με το καλαμπόκι και την αγριοκράμβη και παράλληλα πλούσια σε ενέργεια τροφή, σχεδόν σε όλη την διάρκεια του χρόνου.
Οι θερμότεροι χειμώνες δίνουν καλύτερες σοδειές σε βελανίδια και καρπούς της οξιάς, που είναι αγαπημένη νοστιμιά για τους αγριόχοιρους και ταυτόχρονα μειώνουν τα ποσοστά θνησιμότητας και βελτιώνουν τη φυσική κατάσταση των θηλυκών όταν γίνονται μητέρες.
Σήμερα ακόμη και πολύ νεαρές γουρουνίτσες αποκτούν μικρά.
«Ένα άλλο στοιχείο είναι η εξυπνάδα τους», προσθέτει ο Νorbett Happ, συνταξιούχος δασοφύλακας και ειδικός στους αγριόχοιρους. «Μπορούν να βρουν ότι χρειάζονται στην πόλη καταφύγιο, νερό και άφθονο φαγητό. Υπό κανονικές συνθήκες δεν δέχονται πιέσεις από κυνηγούς.
Άρα δεν αποτελεί έκπληξη το γιατί το Βερολίνο είναι ο παράδεισος του αγριόχοιρου».
Οι πληθυσμοί των αγριόχοιρων αυξάνουν επίσης και στα περίχωρα άλλων γερμανικών πόλεων, ενώ εφημερίδες και ραδιοσταθμοί σε σταθερή βάση αναφέρουν δραματικές συναντήσει σε μικρότερες πόλεις και χωριά.
Ενας έπεσε πάνω στην πόρτα ενός «κεμπαμπτζίδικου», δυο νεαρά γουρουνάκια κυνήγησαν τους πελάτες ενός σουπερμάρκετ και τους έβγαλαν στο δρόμο, ενώ μια μεγάλη θηλύκια έσπασε μια μπαλκονόπορτα, φόβισε σχεδόν μέχρι θανάτου ένα ηλικιωμένο ζευγάρι και κατέστρεφε την κουζίνα, προτού ένας κυνηγός την πυροβολήσει μπροστά στο ψυγείο.
Έπειτα από μια ολόκληρη μέρα στη γύρα, η Γκόλντι περνάει με τα μικρά της το
δρόμο και επιστρέφει στο «σπίτι» που τους έφτιαξε πριν από μια βδομάδα πλάι σε έναν φράχτη.
Ο Franusch είναι πεπεισμένος ότι οι αγριόχοιροι δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ αυτή την πόλη. «θα ήταν κρίμα μια πόλη σαν το Βερολίνο να κλείσει τις πόρτες της σε τόσο γοητευτικούς κατοίκους.
Χρειαζόμαστε απλώς μερικές νέες πινακίδες στους δρόμους».
.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 1-10-2005